Wednesday 29 June 2016
اتاترڪ ايئرپورٽ ڌماڪا ۽ سوڳ ۾ ورتل ترڪي
صاحب خان ڀٽي
دنيا ۾ امن قائم ڪرائيندڙ طاقتور ملڪ اڄڪلهه پاڻ دهشتگردي
جي ور چڙهيل آهن، آمريڪا ۾به ڪيترائي فائرنگ جا واقعا پيش اچي چڪا آهن جنهن ۾ سوين
ماڻهو اجل جو شڪار ٿي چڪا آهن پر ان باوجود اهو ملڪ ٻين ملڪن کي امن قائم
ڪرائڻ جون هدايتون جاري ڪري رهيو آهي. دنيا
۾ امن قائم ڪرائڻ جو ٺيڪو کڻندڙ ملڪ به هن وقت تائين دهشتگردي خلاف جنگ ۾ مڪمل طور
ناڪام نظر اچي رهيا آهن، جنهن جو مثال هاڻوڪي ترڪي ڌماڪن مان به لڳائي سگهجي ٿو، جنهن
ڏينهن کان سال 2015ع شروع ٿيو آهي، تنهن ڏينهن کان ترڪي بدامني جي ور چڙهي ويو
آهي. اتاترڪ ايئرپورٽ ڌماڪا ترڪي ۾ ڪو
پهريون ڀيرو نه ٿيا آهن، گذريل
ڪيتري ئي عرصي کان ترڪي دهشتگردي جي ور چڙهيل رهيو آهي، جنهن بعد اهو محسوس ٿي
رهيو آهي ته ترڪي جو حشر به عراق، شام،
لبنان، افغانستان ۽ فلسطين جهڙو ٿيندو پيو وڃي، جتي به عالمي برادري هن وقت تائين
امن قائم ڪرائڻ ۾ مڪمل طور ناڪام نظر اچي رهي آهي. جيڪڏهن ڏٺو وڃي ته ماضي ۾ ترڪي
فوج يمن ۾ به ڪارروائي ڪئي آهي جنهن سبب اتي به ڪيترائي ماڻهو اجل جو شڪار ٿيا
آهن، جنهن تي به ويڙهاڪ گروپ ترڪي تي
ڪاوڙيل نظر اچي رهيا آهن، جيڪڏهن ڏٺو وڃي ته ترڪي جا روس سان به لاڳاپا بهتر نه
رهيا آهن، ڇاڪاڻ ته هي نومبر 2015ع ۾ شامي سرحد ويجهو
ترڪي هڪ روسي جهاز کي تباهه ڪيو هو جنهن ۾ هڪ روسي پائيلٽ مارجي ويو هو. جنهن سبب ٻنهي ملڪن ۾ ويڇا وڌي ويا هئا بعد آمريڪا
ٻنهي ملڪن صلح ڪرائي ڇڏي هئي.
ڪجهه ڏينهن اڳ ترڪ
وزيراعظم بن علي يلدم به روس کان جهاز تباهه ڪرڻ واري واقعي تي معافي گهري هئي. ترڪ وزيراعظم پنهنجي
جاري ڪيل بيان ۾ به چيو هو ته جيڪڏهن ضرورت
پئي ته سندس ملڪ روسي جنگي جهاز جي تباهي بابت ڏنڊ ڏوهه ڀرڻ جي لاءِ به تيار آهي. 12
جنوري 2016ع ۾ استنبول جي سياحتي ماڳ سلطان احمد اسڪوائر تي آپگهاتي بم ڌماڪو ڪيو
ويو هو، جنهن ۾ 10 ڄڻا مارجي ويا هئا. 14 مارچ 2016ع ۾ ترڪي جي گادي واري شهر انقرا ۾ بس اسٽاپ ويجهو
ڌماڪو ٿيو هو جنهن جي نتيجي ۾ لڳ ڀڳ 25
ڄڻا مارجي ويا، جن ۾ 11 پوليس اهلڪار به
شامل هئا. 13 اپريل 2016ع ۾ ترڪي جي ڪرد اڪثريتي علائقي ۾ ڌماڪي ۽ ۽ چڪرين
جي نتيجي ۾ 8 فوجي ۽ 30 باغير ٿڏي تي مارجي ويا هئا. 2 مئي 2016ع ۾ به ترڪي جي پوليس هيڊ ڪوارٽر تي حملو ڪيو ويو
هو جنهن ۾ 4 ڄڻا مارجي ويا هئا. 13 مئي 2016ع
۾ ترڪي جي شهر دريار بڪر ۾ ڌماڪو ٿيو، جنهن جي نتيجي ۾ 4 شڪي دهشتگرد مارجڻ جي
دعويٰ ڪئي وئي هئي. جنهن بعد ڪيترائي دهشتگردي جا واقعا ترڪي ۾ ٿيندا رهيا آهن،
جيڪڏهن ڏٺو وڃي ته هي سال ترڪي لاءِ تمام گهڻو
خراب ثابت ٿيو آهي، ڇاڪاڻ ته هن سال ئي سندس لاڳاپا روس ۽ ايران سان به
خراب ٿيا آهن ۽ بم ڌماڪن سبب ترڪي جي
معيشيت کي به ڪاپاري ڌڪ رسيو آهي.گذريل ڌماڪن جا زخم اڃا ترڪي جي ڀريا ئي نه هئا
ته دهشتگردن اتاترڪ ايئرپورٽ تي حملو ڪري
50 کان وڌيڪ ماڻهن کي ماري ڇڏيو، پرڏيهي توڙي ڏيهي ميڊيا تي به ترڪي دهشتگردي جون وڏيون
خبرون نشر ٿي رهيون هيون . پرڏيهي اها دعويٰ ڪري رهي هئي ته ترڪي ڌماڪن ۾ داعش
ملوث آهي پر ترڪي عملدار بنا ڪنهن
جاچ کان اڳ اهڙي دعويٰ ڪرڻ کان لنوائي
رهيا هئا. جنهن وقت ترڪي جي اتاترڪ ايئرپورٽ
تي حملو ٿيو ته ان وقت ڌماڪن ۽ فائرنگ جو به آواز ٻڌو ويو، جنهن بعد سيڪيورٽي
فورسز علائقي کي ڪڙو چاهڙيو ڇڏيو هو.
اتاترڪ جي انصاف
واري وزير به اها دعويٰ ڪئي هئي ته هنن سمورن دهشتگردن کي ماري ڇڏيو آهي. اتاترڪ جي انصاف واري وزير چيو هو ته هنن بم ڌماڪن ۾
زخمي ٿيلن کي ٽيڪسين ذريعي اسپتالن ڏانهن منتقل ڪيو. ترڪ عملدارن طرفان به ڌماڪن
جي ڪجهه دير بعد 50 ڄڻن جي مارجڻ جي تصديق
ڪئي هئي. حملي آورن بابت ٻڌايو پيو وڃي ته انهن جو تعداد 3 هو ۽ انهن اسڪريننگ مان گذرڻ کان اڳ ئي ڌماڪي سان پاڻ کي
اڏائي ڇڏيو ، جنهن سبب جاني ۽ مالي نقصان ٿيو. شروعاتي رپورٽ ۾ ترڪ عملدارن اهو
ٻڌايو ويو آهي ته داعش جي ملوث هجڻ جا کين
ثبوت مليا آهن. ترڪ صدر طيب اردگان به اتاترڪ حملي بعد هنگامي اجلاس ڪوٺايو جنهن ۾
ترڪي جي وزيراعظم بن علي يلدم، فوج سربراهن ۽ ٻين عملدارن شرڪت ڪئي. جنهن دوران ترڪ صدر اردگان چيو ته عالمي برادري دهشتگردي
خلاف جنگ ۾ ڀرپور طاقت استعمال ڪرڻ ۾ ناڪام ٿي چڪي آهي، ترڪي جي صدر طيب اردگان اتاترڪ
حملي جي مذمت ڪندي چيو ته حملو ملڪ خلاف پروپيگينڊا لاءِ ڪيو ويو، ان پٺيان ٻيا ڪي
سبب نه پيا لڳن، کين اميد آهي ته دنيا دهشتگردن خلاف فيصلائتو موقف اختيار ڪندي.
هوڏانهن آمريڪا پاران ترڪي ڌماڪن جي مذمت
ڪئي وئي آهي. ترڪي ڌماڪن بعد آمريڪا پنهنجي شهرين کي ترڪي جو سفر نه ڪرڻ جي هدايت ڪئي آهي. آمريڪا طرفان اهو
بيان به جاري ڪيو ويو آهي ته هو ترڪي جي هر قسم جي مدد ڪرڻ لاءِ تيارآهن. وائيٽ
هائوس طرفان اهو بيان به جاري ڪيو ويو ته آمريڪا دهشتگردي خلاف جنگ ۾ ترڪي سان گڏ آهي.
آمريڪي صدارتي
اميدوار هيلري ڪلنٽن، ڊونلڊ ٽرمپ به استنبول
ڌماڪن جي مذمت ڪئي آهي هيلري ڪلنٽن چيو آهي ته ڌماڪن سان دهشتگردن ۽ انتهاپسندن
خلاف جنگ ۾ عزم وڌيڪ مضبوط ٿيو آهي، آمريڪا دهشتگردي خلاف جنگ ۾ يورپ ۽ وچ اوڀر
ملڪن سان سهڪار جاري رکندو، آمريڪي صدارتي اميدوارتي اميدوار ڊونلڊ ٽرمپ چيو آهي
ته حملن تي سڄي دنيا خوف ۾ ورتل ۽ حيران آهي، حملي ۾ مارجي ويل ماڻهن جي وارثن ۽
زخمين لاءِ هو دعاڳو آهي. جيتوڻيڪ هن وقت تائين جيڪي به ترڪي ۾ ڌماڪا ٿيا
آهن ان جي هن وقت تائين ڪا خاص جاچ نه ٿي
سگهي آهي ۽ نه ئي وري انهن ڌماڪن جي ماسٽر مائينڊن کي گرفتار ڪيو ويو آهي. عالمي
ادارا هڪ طرف سڄي دنيا ۾ امن قائم لاءِ ڪوششون ڪري رهيا آهن پر ان باوجود نه ته
افغانستان، عراق، شام ۽ يمن ۾ امن قائم
ٿيو آهي ۽ نه هن وقت تائين شروع ڪيل ڪارروائي مان ڪو فائدو حاصل ٿي سگهيو آهي، رهندو پاڪستان ۽ ترڪي سميت ٻيا ملڪ ۾ دهشتگردي جي ور چڙهي ويا آهن،
جيتوڻيڪ دهشتگردي عالمي خطرو آهي پر ان باوجود سڄي دنيا دهشتگردي کي ختم ڪرڻ لاءِ
هڪ نه ٿي سگهي آهي جنهن سبب دهشتگرد پنهنجي ناپاڪ
مقصدن ۾ ڪامياب ٿي وڃن ٿا جنهن سبب ڪيترائي ماڻهو پنهنجيون حياتيون وڃائي ويهن ٿا.
گڏيل قومن جي سيڪريٽري جنرل بان ڪي مون طرفان به ترڪي حملن
جي مذمت ڪئي وئي آهي پر صرف مذمت ڪافي نه آهي پر اتي دهشتگردي جي خاتمي
لاءِ عملي قدم کڻڻ جي به ضرورت آهي. جڏهن
به ڪنهن ملڪ ۾ دهشتگردي جو وڏو واقعو
ٿيندو آهي ته گڏيل قومن طرفان صرف مذمت
ڪئي وئي ويندي آهي پر انهن حملن کي روڪڻ
يا انهن جي جوابدارن کي گرفتار ڪرڻ لاءِ
ڪي به اپاءُ نه ورتا ويندا آهن. جيڪڏهن عالمي طاقتون صرف مذمت ڪنديون رهنديون ۽
دهشتگردي جي روڪٿام لاءِ قدم نه کڻنديون ته ترڪي جهڙي دهشتگردي مستقبل ۾ انهن ملڪن
جو نصيب بڻجي ويندي ۽ ان دهشتگردي کي منهن ڏيڻ انهن لاءِ تمام گهڻو ڏکيو پئجي
ويندو. جنهن لاءِ ضروري آهي ته ٻئي ملڪ تي
الزام هڻڻ بدران هر ملڪ سيڪيورٽي ايتري
مضبوط بڻائي جو ڪنهن به دهشتگرد کي پنهنجي ڪاروائي ۾ ڪامياب ٿيڻ نه ڏنو وڃي ته جئين بي گناهه ماڻهن جون حياتيون بچي سگهن
جن جو ڪو به ڏوهه نه هوندو آهي ۽ دهشتگردن
انهن کي آسان هدف سمجهي نشانو بڻائيندا آهن. اتاترڪ ايئرپورٽ ڌماڪن جتي ترڪي کي سوڳ ۾ وجهي ڇڏيو آهي اوترو سڄي دنيا به سوڳ ۾ ورتل آهي.
Tuesday 28 June 2016
ڪراچي ۾ آپريشن تيز ڪرڻ جو فيصلو
صاحب خان ڀٽي
ڪراچي ۾ چيف جسٽس سجاد علي
شاهه جي پٽ جي اغوا ۽ امجد صابري جي قتل بعد آپريشن کي تيز ڪرڻ جو فيصلو
ڪيو ويو آهي ۽ هن ڀيري پوليس ۽ رينجرز کي گڏجي امن امان جي صورتحال بحال ڪرائڻ جي
هدايت ڪئي وئي آهي. هونءَ ته رينجرز جي اختيارن وارو مدو ختم ٿي چڪو آهي پر هن وقت
تائين سنڌ حڪومت ان ۾ ڪا به واڌ نه ڪئي آهي ته ٻي طرف وري پوليس ۽ رينجرز کي پاڻ ۾
سهڪار جاري رکڻ جي هدايت ڪئي و ئي آهي. امجد صابري جي قتل بابت سنڌ حڪومت اهو چيو
آهي ته هو انهن جي قاتلن جي ويجهو پهچي چڪا آهن ۽ هو اوچتو عوام کي اهم خبر ٻڌائندا، هاڻ اها اهم خبر
اوهان کي ڪڏهن ملندي جنهن بابت اڃا اسان کي ٿورو انتظار ڪرڻو پوندو، باقي رهي
ڳالهه شهر جي امن امان جي صورتحال جي ته سنڌ حڪومت به هن ڀيري ٿورو سنجيده نظر اچي
رهي آهي، ڇاڪاڻ ته ماضي ۾ جڏهن به پيپلزپارٽي دهشتگردن خلاف ڪارروائي ڪئي ته هر
پارٽي اها پاڻ ڏانهن سمجهي رهي هئي ۽ هر طرف کان اهي دانهو هيون ته حڪومت ساڻن
ناانصافي ڪري رهي آهي پر هن ڀيري انهن ڌرين کي احتجاج يا رڙين ڪرڻ سان ڪجهه به نه
ملندو، ڇاڪاڻ ته ڀيري جنرل آرمي چيف راحيل شريف اها هدايت ڪئي آهي ته ڪراچي آپريشن
۾ ڪنهن به سياسي دٻاءُ کي برداشت نه ڪيو ويندو، جنهن مان لڳي پيو ته هن ڀيري جيڪي
به خطرناڪ پارٽيون آهن، جن جي وڙهاڪ ونگن کي ڪنهن به ريت بخش نه ڪيو ويندو.
آرمي چيف جنرل راحيل شريف کي سنڌ رينجرز جي ڊائريڪٽر جنرل جاري
آپريشن، سيڪيورٽي صورتحال سميت ڪراچي
آپريشن ۾ ٿيل اڳڀرائي بابت بريفنگ ڏني آهي. جنرل راحيل شريف چيف جسٽس جي پٽ جي اغوا ۽ امجد صابري جي قتل
وارن تازن واقعن جو حوالو ڏيندي انٽيليجنس ايجنسين جي ڪمانڊرن کي به هدايت ڪئي آهي ته امن امان بحال رکڻ
لاءِ سمورا وسيلا ڪتب آندا وڃن. آرمي چيف
جنرل راحيل شريف اها به هدايت ڪئي ته هاڻوڪي تازن واقعن جي ذميوارن خلاف ڪارروائي
۾ ڪا به ڪسر نه ڇڏي وڃي ۽ سهولتڪارن جي
مالي مدد ڪندڙن خلاف ڪارروائي ڪئي وڃي. هونءَ
ته ڪراچي ۾ گذريل عرصي کان آپريشن جاري
آهي ۽ رينجرز به وڏي ٽائيم کان امن امان جي صورتحال قائم ڪرائڻ لاءِ پاڻ پتوڙي رهي
آهي، رينجرز جي ڪيل ڪاررواين ۾ ڪافي حد
تائين امن به قائم ٿيو هو ۽ هاڻ اوچتو هڪ دفعو ٻيهر ٽارگيٽ ڪلنگ جا واقعا به پيش
اچي رهيا آهن، جڏهن سنڌ هاءِ ڪوٽ جي جسٽس
سجاد علي شاهه جي پٽ کي اغوا ڪيو ته ان وقت عوام به عدم عدم تحفظ جو شڪار ٿي وئي
هئي، جنهن تي سڄاڻ ڌرين ۾ به
بيچيني پيدا ڪري ڇڏي آهي. سنڌ هاءِ ڪورٽ جي چيف جسٽس جي پٽ اويس علي شاهه جي اغوا
کي اڃا هڪ ٻه ڏينهن مس گذريا هئا ته مٿان وري هٿياربندن ناليواري قوال امجد صابري
کي ڏينهن ڏٺي فائرنگ ڪري 3 دوستن سميت قتل ڪري ڇڏيو، جنهن بعد ميڊيا توڙي پرنٽ
ميڊيا ۾ ٻڙڌڪ مچي ويو هو. امجد صابري جي قتل ۽ چيف جسٽس جي پٽ جي اغوا واري معاملي
تي سپريم ڪورٽ جي چيف جسٽس به اجلاس طلب ڪيو هو، جنهن ۾ چيف جسٽس اهو چيو ته اهڙن
واقعن سان عوام ڏانهن غلط تاثر وڃي رهيو آهي ۽ ان ئي اجلاس ۾ چيف جسٽس سنڌ هاءِ
ڪورٽ جي چيف جسٽس جي پٽ کي بازياب ڪرائڻ لاءِ ترت قدم کڻڻ جي به هدايت ڪئي. چيف
جسٽس جي اجلاس بعد آرمي چيف جنرل راحيل شريف به ڪراچي رينجرز هيڊ ڪوارٽر جو به دورو
ڪيو. دوري دوران آرمي چيف جنرل راحيل شريف ڪراچي ۾ آپريشن جاري رکڻ جو فيصلو ڪيو ۽
ان کي تيز ڪرڻ جي به هدايت ڪئي. آرمي چيف جنرل راحيل شريف اها به هدايت ڪئي ته
جنهن به سياسي جماعت جي ويڙهاڪ ونگ هجي ته
خلاف به بنا ڪنهن دٻاءُ جي ڪارروائي ڪئي وڃي. آرمي چيف جنرل راحيل شريف اهو
به چيو ته ڪراچي آپريشن جو سمورو ڌيان
دهشتگردن ۽ انهن جي سرپرستي ڪندڙن تي آهي. جيڪڏهن ڏٺو وڃي ته آرمي چيف جنرل راحيل شريف
جو هن حالتن ۾ دورو وڏي اهميت رکي ٿو،
ڇاڪاڻ ته هن وقت ڪراچي جون حالتون تمام خراب آهن ۽ انهن حالتن کي اڃا وڌيڪ خراب
ڪرڻ لاءِ ڪجهه ڌريون ڪراچي امن کي جواز ڄاڻائي سن صوفين جي ڌرتي کي ٽوڙڻ جو مطالبو
ڪري رهيون آهن جنهن هن پاڪستان کي ٺاهڻ جو
ٺهراءُ پيش ڪيو، اهي ڌريون ئي پاڪستان جي خالق کي ختم ڪرڻ جا جتن ڪري رهيون آهن پر ان تي هن وقت تائين ڪنهن
به نوٽيس نه ورتو آهي ۽ انهن خلاف ڪا ڪارروائي ڪئي پئي وڃي. ڪجهه ڌرين جو اهو خيال
آهي ته ڪراچي ۾ امن امان جي صورتحال ان ڪري ئي بحال نه ٿي رهي آهي جو ضياءَ الحق
جي پيڊائش اڄ به هن شهر ۾ موجود آهي، جنهن کي هن شهر جو امن پسند نه آهي. آرمي چيف
جنرل راحيل شريف جي ڪراچي آمد تي وڏي وزير سيد قائم علي شاهه به وڏا ٿورا مڃيا
آهن. ڪراچي جي امن امان بابت امن امان
بابت سنڌ ڪابينا ۾ هڪ اهم اجلاس طلب ڪيو
ويو جنهن ۾ به اهم فيصلا ڪيا ويا آهن.
وڏي وزير سيد قائم علي شاهه جي صدارت هيٺ ٿيل اجلاس ۾ سپريم
ڪورٽ، هاءِ ڪورٽ ۽ دهشتگردي جي خاتمي واري
عدالتن جي ججن کي سيڪيورٽي ڏيڻ جو فيصلو ڪيو ويو آهي. سيد قائم علي شاهه به ڪراچي
۾ امن امان جي صورتحال کي نظر رکندي بيچين نظر اچي رهيو آهي، جنهن مان لڳي
پيو آرمي چيف جنرل راحيل شريف جي دوري بعد سنڌ حڪومت به
سنجيده رويو اختيار ڪيو آهي ۽ جيڪڏهن ڏٺو وڃي ته سنڌ حڪومت کي هن ڀيري ڪراچي ۾ امن
قائم ڪرائڻ کان به ڪير روڪي به نه ٿو سگهي ۽ نه ئي سندن جي حڪومت کي خطرو آهي،
جنهن سبب پيپلزپارٽي به خاص طور تي سنڌ جي راجڌاني ڪراچي ۾ امن قائم ڪرائڻ لاءِ
تڪڙا قدم کڻڻ جي ڪوشش ڪري رهي آهي. وڏي وزير سيد قائم علي شاهه جي صدارت ۾ ٿيل
اجلاس ۾ جيلن اندر قائم دهشتگردي جي خاتمي واري عدالتن جي ججن کي جيل اندر رهائش
ڏيڻ جو حڪم ڪيو ويو آهي. اجلاس دوران وڏي وزير سيد قائم علي شاهه آءِ جي سنڌ کي
فوري طور 20 هزار اهلڪار ڀرتي ڪرڻ جي هدايت ڪئي آهي ۽ سڄي شهر ۾ 12 ميگا ميڪسل
واريون ڪيمرائون به لڳائڻ جو فيصلو ڪيو ويو آهي. ٻي طرف وري آءِ جي سنڌ اي ڊي
خواجا به اجلاس کي بريفنگ ڏيندي چيو آهي ته
هو امجد صابري جي قاتلن جي تمام گهڻو ويجهو پهچي چڪا آهن ۽ تمام جلد انهن
کي گرفتار ڪيو ويندو. آءِ جي سنڌ اهو به چيو ته کين يقين آهي ته بيريسٽر اويس علي
شاهه کي اغوا ڪندڙن ڪراچي ۾ رکيو آهي ۽ هو هن وقت به ڪراچي ۾ ڪنهن هنڌ قيد آهي،
آءِ جي سنڌ اغوا ڪندڙن بابت چيو ته اغواڪندڙ اويس شاهه جو موبائل فون کولي جاچ ٽيم
کي گمراهه ڪرڻ جي ڪوشش ڪري رهيا آهن. جئين
جئين وقت گذري رهيو آهي تئين تئين عوام ۾
بيچيني پيدا ٿي رهي آهي، ڇاڪاڻ ته امجد صابري جو قتل ۽ چيف جسٽس جي پٽ جي اغوا
واري معاملي کانپوءِ ڪراچي اندر جاري آپريشن تي به آڱريون کڄجي رهيون هيون ۽
هاڻ ان تي ٿورڙي گهٽتائي آهي، ڇاڪاڻ ته
هاڻ سنڌ حڪومت به ڏوهارين کي بخش نه ڪرڻ
جو پڪو پهه ڪري ڇڏيو آهي جنهن لاءِ دهشتگردن
کي چٿڻ جو فيصلو ڪيو ويوآهي. جنهن مان لڳي پيو ته هاڻ ڪراچي شهر ۾ امن امان جي
صورتحال قائم ٿي ويندي، جيڪا هاڻ پڻ وقت جي ضرورت آهي.
Monday 27 June 2016
صوفي راڳي فقير جمال الدين به وڇڙي ويو
صاحب خان ڀٽي
سنڌ صدين کان صوفين جي
ڌرتي رهي آهي، سنڌ ۾ سچل سرمست ۽ شاهه عبداللطيف ڀٽائي جهڙا شاعر ٿي گذريا آهن، جن
ماڻهن کي ڀائيچاري، امن ۽ هم آهنگي جو درس ڏنو، هونءَ ته سنڌ ۾ ڪيترائي لوڪ فنڪار پيدا ٿيا آهن،
جن پنهنجي مٺڙي آواز جو جادو ڏيهه توڙي پرڏيهه ۾ پکيڙيو، جن کي اڄ دنيا ياد ڪري
رهي آهي، سنڌ جي ڪلاسيڪل شاعرن کي پنهنجي
آواز جي جادو سان عوام تائين پهچائيندڙ آڱرين تي ڳڻجندڙ ڀلوڙ فنڪارن منجهان جمال الدين فقير به هڪ آهي، جنهن پنهنجي بهترين ڪلاسيڪل گيتن
سان ماڻهن کي جهومڻ تي مجبور ڪري ڇڏيو، جنهن جا
ڪلاسيڪل گيت ٻڌي اڄ به ماڻهن مٿان وجد طاري ٿي وڃي ٿو، جمال الدين فقير جي
آواز ۾ ايترو ته جادو آهي، جيڪو کيس هڪ ڀيرو ٻڌندو آهي ته ان تي وجد طاري ٿي ويندو
آهي، ناليواري ڪلاسيڪل راڳي پنهنجي فن ذريعي تمام وڏو نانءُ ڪمايو، جنهن سبب سندس شخصيت
وڏي تاريخ رکي ٿي . جمال الدين فقير جڏهن ڳائيندو هو ته ماڻهو کيس تمام گهڻو غور
سان ٻڌندا هئا ڇاڪاڻ ته سندس ڳائڻ جو انداز منفرد ۽ هر دل کي ڇهيندڙ هو. جمال
الدين فقير جڏهن به ڳائيندو هو ته ان ۾
ايترو ته گم ٿي ويندو هو جو کيس هن دنيا جي ڪا خبر ئي نه هوندي ۽ هو شاعري جي
چونڊ به تمام بهتر ڪندو، جنهن سبب سندس ڳايل ڪلام ماڻهن کي تمام گهڻو پسند هوندا
هئا ۽ اڄ به سندس گيت هر هنڌ گونجي رهيا آهن.
ناليوارو ڪلاسيڪل راڳي سنڌ
جي انهن سريلن فنڪارن جي صف ۾ اڳيان اڳيان هو، جن پنهنجي بهترين ڪلامن ذريعي وڏو
نالو ڪمايو هو، جمال الدين فقير انهن فنڪارن مان نه هو جيڪي پنهنجي گائڪي کي رڳو
ڪمائي جو ذريعو سمجهندا آهن پر جمال الدين
فقير انهن شخصيتن مان هو جن پنهنجي سڄي
عمر صوفياڻي ڪلامن لاءِ ارپي ڇڏي آهي. ناليواري ڪلاسيڪل راڳي جمال الدين فقير ڪلاسيڪل
۽ صوفياڻي موسيقي لاءِ پاڻ پتوڙيو ۽ هن ڪلاسيڪل شاعري کي عام ڪرڻ ۾ پنهنجو ڀرپور
ڪردار ادا ڪيو. ناليواري صوفي راڳي سنڌ جو اهو سريلو راڳي هو جنهن نه رڳو ڏيهه
توڙي پرڏيهه ۾ به پنهنجي فن جا جوهر ڏيکاريا، جمال الدين فقير کي نه رڳو عام ماڻهن
پر ادبي لڏي پنهني هجر ۽ فراق وارين ڪيفيتن دوران سندس آواز ۾ ڳايل شاعري ٻڌي ائين
محسوس ڪندا هئا ته ڄڻ کين دلي سڪون ملي رهيو هجي. جيڪڏهن ڏٺو وڃي ته سنڌ جي ادب ۽ موسيقي جو اهو هڪ وڏو الميو رهيو آهي جو سرمد سنڌي، صادق فقير ۽
الهه ڏني خاصخيلي جهڙا ناميارا تخليقڪار هڪ هڪ ٿي هن ڌرتي کي الوادع چئي سنڌ واسين کي اڪيلو ڇڏيندا
پيا وڃن پر سندن آواز اڄ به واديءَ سنڌ ۾ گونجي رهيو آهي، سندن ڳايل ڪلام ڄڻ ته
امر ٿي ويا آهن، جن کي ٻڌي سندن وڇوڙي جا سور ختم ٿي وڃن ٿا، سندن ڪلام ٻڌي ڪجهه
پل ائين محسوس ٿيندو آهي ته اهڙا ليجنڊ گلوڪار اڄ به اسان وچ ۾ موجود آهن ۽ پنهنجي
مٺڙي آواز ۾ موسيقي جي دنيا جي خدمت ڪري رهيا آهن.
ناليواري ڪلاسيڪل گلوڪار جمال الدين فقير ريڊيو،
ٽي وي تي پنهنجي فن جي شروعات 1988ع ڌاري کان شروع ڪئي، مڃتا طور کيس ڪيترن ئي
ايواررڊن سان به نوازيو ويو. 1952ع ڌاري سانگهڙ
ضلعي جي ڳوٺ ٻوٻي اسٽيشن ۾ صوفي راڳي جمال الدين فقير سانگهڙ ضلعي جي ڳوٺ ٻوٻي
اسٽيشن ۾ مصري فقير جي گهر ۾ اک کولي، ناليواري صوفي راڳي فقير جمال الدين پرائمري
تعليم پنهنجي اباڻي ڳوٺ ۾ ئي حاصل ڪئي ۽ ان کان وڌيڪ هو علم پرائي نه سگهيو.
ناليواري صوفي راڳي فقير جمال الدين ننڍپڻ کان ئي صوفي ۽ درويشن جي رنگ ۾ رڱجي چڪو
هو، سندس والد کيس ٻالڪپڻ ۾ ئي سنڌ جي صوفي بزرگن جي درگاهن تي زيارت لاءِ وٺي
ويندو هو، ان هوندي کان ئي درگاهه سان تعلق هئڻ ڪري پاڻ به صوفي راڳي بڻجي ويو، صوفي
گلوڪار جمال الدين فقير سڀ کان پهريان
پاڪستان ٽيلويزن تي 1988 ڌاري پرفارم ڪيو هو، جنهن کانپوءِ ريڊيو پاڪستان تي فن جو
مظاهرو ڪري ڀرپور داد ماڻيائين ۽ ڪيترائي ايوارڊ پڻ حاصل ڪيائين، جمال الدين فقير
ڪيترن ئي صوفي تقريبن به ڳايو ۽ سندس ڪيترائي البم پڻ رليز ٿيا، جن کي تمام گهڻي
پذيرائي ملي.
جمال الدين فقير اٽلي، جنيوا، سوئيٽزرلينڊ،
لنڊن، بيلجيم ۽ آمريڪا سميت ترڪي ۾ به پنهنجي فن جو مظاهرو ڪيو، جتي عوام کيس تمام
گهڻو چاهه سان ٻڌو ڀرپور داد به ڏنو. ناليواري راڳي جمال الدين فقير کي ٻه ڀيرا
شاهه لطيف ايوارڊ، سچل سرمست ايوارڊ به مليو، جڏهن ته آمريڪا ۾ سانا ڪنوينشن
ايوارڊ، مصري شاهه ايوارڊ ۽ ٻين ڪيترن ئي ايوارڊن سان پڻ نوازيو ويو. 1952ع ۾ مصري
فقير جي گهر ۾ هڪ ٻار جي پيدائش ٿي، جنهن جو نالو جمال الدين رکيو ويو. درگاهه
منٺار فقير راڄڙ کپري جي مريد مصري فقير جمال الدين کي سندس ننڍپڻ کان ئي درگاهه
تي وٺي ويندو هو، ننڍي هوندي کان ئي درگاهه سان تعلق هئڻ ڪري پاڻ صوفي راڳي طور
اڀريا، جمال الدين فقير صرف پرائمري تائين تعليم حاصل ڪئي، ناليواري راڳي جمال
الدين فقير 25 سالن جي ڄمار ۾ شادي ڪئي، کيس 9 ٻارن، چار ڌيئرن ۽ 5 پٽن جو اولاد
آهي، پاڻ ريڊيو پاڪستان تان مشهوري ماڻي، کيس ڪيترائي ايوارڊ ملي چڪا آهن. اڄڪلهه نئين نسل تباهه
ٿي رهي آهي، جنهن سبب انهن جي صوفي ڪلامن ڏانهن ڌيان گهٽبو پيو وڃي. جنهن سبب نئون
راڳ پاپ سانگس کي هٿي ملي رهي آهي.مرحوم جمال الدين فقير کان هڪ انٽرويو ۾ جڏهن سوال ڪيو ويو ته ڇا اوهان ملڪ کان ٻاهر
پرفارم ڪيو آهي ته هن وراڻيو هو ته راڳ ۽ ان جا چاهيندڙ هڪ فنڪار کي آسمان جي اوچاهين
تائين پهچائي ڇڏيندا آهن ۽ هو گورنمينٽ ڪلچرل ڊپارٽمينٽ طرفان اٽلي، جنيوا،
سوئيٽزرلينڊ، لنڊن، بيلجيم ۽ آمريڪا سميت ترڪي ۾ به پنهنجي فن جو مظاهرو ڪيو، ،
جتي ماڻهن مون کي ڏاڍو ساراهيو.
سنڌ جي ناليواري صوفي راڳي جمال الدين فقير کي
ڪجهه ڏينهن اڳ ميدي جي تڪليف سبب ڪراچي جي نجي اسپتال منتقل ڪيو هو. جتي سندس
ڪامياب آپريشن ڪيو ويو هو، جنهن بعد سندس طبيعت ۾ بهتري اچي وئي هئي پر گذريل
ڏينهن 26 جون 2016 ۾ رمضان جي ڀلاري مهيني ۾ سندس طبعيت اوچتو هڪ ڀيرو ٻيهر طراب
ٿي پئي ۽ هن دم ڏئي هن فاني دنيا کي هميشه الوادع چئي هليو ويو پر ڳايل سند صوفي
ڪلام اڄ به سنڌ جي هر ڪنڊ ڪڙڇ ۾ گونجي
رهيا آهن، ناليواري صوفي راڳي جمال الدين
فقير جي ڳايل صوفي ڪلامن جو جادو اڃان به هزارين ماڻهن تي ڇانيل آهي.
Sunday 26 June 2016
Subscribe to:
Posts (Atom)