Sahib khan bhatti with Razaq Aasi in Daily Awami Awaz karachi

Sahib khan bhatti with Razaq Aasi in Daily Awami Awaz karachi

Sahib khan bhatti with Qazi Abid Ali in Daily Awami Awaz karachi

Sahib khan bhatti with Qazi Abid Ali in Daily Awami Awaz karachi

Sahib khan bhatti with Razaq Aasi in Daily Awami Awaz karachi

پاناما جاچ ٽيم تي اعتراض ۽ چونڊون

صاحب خان ڀٽي

ملڪ اندر پاناما ليڪس معاملي بعد تحريڪ انصاف ۽ مسلم ليگ نون وچ ۾ هڪ سياسي جنگ ڇڙي وئي آهي، اڳ ۾ تحريڪ انصاف روڊن تي هئي پر هاڻ عدالتن جا دروازا کڙڪائي رهي آهي، جنهن بعد مسلم ليگ به عدالت جو دڳ اختيار ڪيو ۽ هاڻ تحريڪ انصاف کي عدالت وڃڻ ڳچي ۾ پئجي ويو آهي، جنهن سبب هاڻ تحريڪ انصاف کي پنهنجي اثاثن جو به جواب ڏيڻو پئجي رهيو آهي. قومي اسيمبلي ۾ مخالف ڌر جي اڳواڻ خورشيد شاهه چيو آهي ته  ڪيسن جي تڪڙي ڪاررواين مان کيس لڳي ٿو پهرين وزيراعظم نوازشريف ۽ بعد ۾ تحريڪ انصاف سربراهه عمران خان نااهل ٿيندو، جيڪڏهن واقعي تحريڪ انصاف سربراهه عمران خان ۽ وزيراعظم نااهل ٿي ويا ته ايندڙ چونڊن ۾ ٻي ڪهڙي پارٽي جي حڪومت قائم ٿيندي، اڇا اها پيپلزٽائي هوندي يا وري ڪا ٻي پارٽي ميدان ماري وٺندي؟ اهو ته وقت ئي ٻڌائيندو پر زميني حقيقتون اهي صاف ظاهر ڪري رهيون آهن ته  جيڪڏهن چونڊون ٿيون ۽ جمهوريت جو تختو اوندهو نه ٿيو ته سموريون پارٽيون پنهنجن پنهنجن علائقن ۾ ڪامياب ٿيندو،

 تحريڪ انصاف جا به ملڪ مان اڪثريت سان ڪامياب ٿيڻ جا امڪان تمام گهٽ آهي، رهي ڳالهه پيپلزپارٽي جي ته اها سنڌ اندر مضبوط آهي  ۽ ماضي جيان سنڌ اندر سندس خلاف ڪا به پارٽي مهاڏو اٽڪائي نه سگهندي، باقي رهي ڳالهه نواز ليگ جي ته ان پنجاب اندر رڪارڊ ترقياتي ڪم ڪرايا آهن  ۽ پنجاب جو عوام نواز سرڪار کان مطئمن به نظر اچي رهي آهي پر سنڌ اندر ڪو به رڪارڊ ترقياتي ڪم ڏسڻ لاءِ ملندو پر ايترو ضرور ٿيو آهي جو سنڌ اندر ڌارين کي آباد ڪرڻ لاءِ وڏا وڏا منصوبا جوڙيا ويا آهن ۽ ميگا پروجيڪٽن تي ڪم به هلي رهيو آهي۽ سنڌ جي سون جهڙي زمين کي ڀڳڙن جي مٺ وڪرو ڪيو پيو وڃي، جنهن تي سنڌ جا ساڃاهه وند سراپا احتجاج به هئا پر طاقت ور ڌرين اهو به آواز دٻائي ڇڏيو ۽ هاڻ نه ته سنڌ دشمن منصوبن تي ڪو آواز اٿارڻ وارو آهي ۽ نه ڪو ايتري همت  هن دور ۾ ڪو ڪري سگهي ٿو، ان جا سڀ کان وڏو سبب اهو آهي ته جڏهن ڪو سنڌ جي حقن جي ڳالهه ڪندو آهي ته ان وقت ان کي غدار چئي هميشه خاموش ڪرايو ويندو آهي ۽ سنڌ اڄڪلهه اهو ئي ٿي رهيو آهي.

جيڪي ماضي ۾ ڪالا باغ ڊيم جي حمايت ڪندا هئا اڄ اهي صرف سنڌ جي چٽي موقف سبب وفاقي سرڪار آڏو ڪنڌ لوڏڻ تي مجبور ٿي ويا آهن ته هو ان معاملي تي سنڌ جي عوام تي زبردستي نه ٿا ڪري سگهن ، باقي رهي ڳالهه سنڌ ۾ ڌارين جي لوڌ کي آباد ڪرڻ ۽ سنڌ جون زمينون وڪرو ڪرڻ جي ته ان ۾ هو ها ۾ ها ملايو ويٺا آهن  ۽ شهيدن جي نالن تي ميگا پروجيڪٽن تي ڪم به هلي رهيو آهي، بهرحال نواز سرڪار  هاڻ دعويٰ ڪري رهي آهي ته ايندڙ چونڊن ۾ ووٽ ڪارڪردگي جي بنياد تي ملندو، جيڪڏهن ڪارڪردگي جي بنياد تي ووٽ ملي ها  ته آمريڪا جهڙي ترقي يافته ملڪ ۾ به ڌانڌلي جون دانهون نه ٿين ها، اڄڪلهه سڄي ملڪ ۾ صرف ٻن ڄڻن جي سياست هلي رهي آهي ۽ ٽئين ڌر وري صرف ٻنهي تي تنقيد ڪري سياست چمڪائڻ جي ڪوشش ڪري رهي آهي، هن وقت تحريڪ انصاف سربراهه عمران خان جي نااهلي واري حنيف عباسي جي درخواست تي ٻڌڻي به هلي رهي آهي ۽ مختلف پارٽيون عمران خان کان اثاثن بابت تفصيل به گهري رهيون آهن، ايتري قدر جو تحريڪ انصاف سربراهه اليڪشن ڪميشن ۽ سپريم ڪورٽ ۾ به جواب داخل ڪرائي چڪو آهي،

جڏهن عمران خان روڊن تي هو ته عوام ساڻس گڏ نظر اچي رهي هئي پر هاڻ جڏهن عمران خان عدالت ۾ آهي ته عوام کانئنس ڏور ٿيندي پئي وڃي، تنهن مان لڳي رهيو آهي ته آهستي آهستي عوام جو ڌيان مختلف پارٽين ڏانهن وڌندو پيو وڃي پر جڏهن عمران خان نوازسرڪار خلاف آواز اٿاريو ۽ ڪرپشن خلاف روڊن تي نڪتو ۽ تبديلي جو نعرو هنيو ته سڄي ملڪ جو عوام سندس هڪ سڏ تي اٿي بيٺي هئي پر جڏهن هن ايم ڪيو ايم جي عروج واري دور ۾ ايم ڪيو ايم وارن سان  ملايو ۽ ڪراچي م جلسي ڪري ڪراچي ۽ سنڌ جو لفظ استعمال ڪيو ته سنڌ جي غيرتي پٽ کانئس ڏور هليا ويا ۽ ان کان پوءِ تحريڪ انصاف سربراهه عمران خان ٻين هنڌن تي به اهڙا لفظ ڳالهايا جنهن سبب کيس  هڪ سنڌي چينل تي اچي وضاحت به پيش ڪرڻي پئي ان کان پوءِ سنڌ اندر پي ٽي آءِ کان سنڌ جي سچن پٽن ڪن لاٽار ڪرڻ شروع ڪئي، بهرحال  ڪجهه ڏينهن اڳ تحريڪ انصاف سربراهه عمران خان سنڌ جي مختلف شهرن ۾ پنهنجي سياسي طاقت جو مظاهرو ڪيو جنهن مان  اهو لڳو ته تحريڪ انصاف  پارٽي هاڻ پيپلزپارٽي ۽ ايم ڪيو ايم کان پوءِ سنڌ اندر ٽئين نمبر تي اچي رهي آهي، جنهن جو اندازو هاڻوڪو جلسن مان به لڳائي سگهجي ٿو.

جيڪڏهن ڏٺو وڃي ته هن وقت تحريڪ انصاف سربراهه عمران خان ۽ وزيراعظم نوازشريف مختلف ڪيسن کي منهن ڏئي رهيا آهن بس فرق ايترو آهي جو عمران خان ٻڌڻين ۾ وڃي رهيو  آهي ۽ وزيراعظم نوازشريف جي اولاد کي پيش ٿيڻو پئجي رهيو آهي.  تحريڪ انصاف سربراهه عمران خان هڪ ٻه ڏينهن اڳ ٽوئٽ ۾ چيو هو ته جيڪڏهن هو نااهل به ٿي ويو ته اها پاڪستان جي عوام جي ڪاميابي هوندي. مسلم ليگ نون جا اڳواڻ به تحريڪ انصاف تي ڏمريا پيا آهن جڏهن به ڪا ٻڌڻي ٿيندي آهي ته بس اهو ئي چوندا آهن ته وزيراعظم نوازشريف ٽن نسلن جو حساب ڏنو آهي ۽ عمران خان پنهنجا اثاثا به ظاهر نه پيو ڪري.بهرحال هن وقت وزيراعظم نوازشريف پاناماليڪس جي جاچ لاءِ جوڙيل جي آءِ ٽي ٽيم آڏو پيش ٿي پنهنجو موقف رڪارڊ ڪرايو ۽ ان سان گڏ هن ٻن ميمبرن تي اعتراض به واريا آهن جيڪي سپريم ڪورٽ رد ڪري ڇڏيا آهن،

ڪجهه سياسي اڳواڻ چئي هيا آهن ته  سپريم ڪورٽ پاران جوڙيل جي آءِ ٽي تي ان ڪري اعتراض واريا آهن جو هو چاهين ٿا ته جي آءِ ٽي سٺهه ڏينهن اندر جاچ مڪمل نه ڪري سگهي، ڇاڪاڻ ته عدالت اهو چئي چڪي آهي ته هو جاچ ٽيم کي وڌيڪ وقت نه ڏيندا ، هڪ ٻه ڏينهن اڳ  جاچ ٽيم جا ٻه ميمبر لنڊن به ويا هئا جيڪي لنڊن فليٽ سميت ٻي جاچ به ڪندا، جيڪڏهن هن ملڪ اندر سياسي منظرنامي تي غور ويچار ڪنداسين ته خبر  پوندي ته هتي ٻن ٽن سالن کان صرف عوام کي گمراهه ڪيو پيو وڃي ۽  سياسي پارٽيون مختلف رانديون کيڏي عوام جو ڌيان اهم اشوز کان هٽائڻ  ۾ ڪامياب ٿي رهيون آهن، هن وقت  سرحدي ڇڪتاڻ به وڌي وئي آهي ۽ هاڻ اسين عرب سڳورن وٽ نوڪر به ٿي رهيا آهيون  ۽ انهن جي اشاري تي هاڻ  اسان کي ڪم به ڪرڻو پوندو، افغانستان جون اکيون به مٿي تي اچي ويون آهن جيڪو مختلف وقتن تي پاڪستان کي به ڏيکاري رهيو آهي، جنهن کي پاڪستان خيرسگالي طور درگذر به ڪري رهيو  آهي پر پاڙيسري دشمن ڀارت به گهٽ نه پيو ڪري پر ان باوجود اسان جي ملڪ جون سياسي پارٽيون پنهنجن پنهنجن مسئلن ۾ ڦاٿل نظر اچي رهيون جن کي هن ملڪ جي ڪا به ڳڻتي نه آهي. جن کي پنهنجيون دوستيون پياريون آهن.

اڄڪلهه جهڙي ريت پاناما ليڪس جو گوڙ هن ملڪ ٿي رهيو آهي تنهن مان اهي لڳي رهيو آهي ته داعش کان وڌيڪ خطرناڪ پاناما ليڪس آهي، جنهن سبب سموريون پارٽيون داعش جي هن ملڪ موجودگي کي ڇڏي صرف پاناما جو راڳ ڳائي رهيون آهن. جيڪڏهن سياسي پارٽيون دهشتگردي ۽ بجلي جي بحران تي ڌيان ڏين ها ته  اڄ هن ملڪ اندر خوشحالي ۽ امن قائم ٿي وڃي ها. بهرحال ڪجهه ڏينهن اندر پاناما معاملو به ختم ٿي ويندو ۽ شايد چونڊ به ٿين، جيڪڏهن چونڊون ٿيون ته پوءِ ٻيهر ملڪ اندر سياسي پارٽين جو راڳ شروع ٿي ويندو  وري ٻي ڪا پارٽي اچي مختلف پارٽين سان اتحاد ڪري هن ملڪ جون واڳيون سنڀاليندي.

sahibalisindhi@gmail.com

 

ڊرون جهڙي بجيٽ، سنڌ جو عوام

وفاقي سرڪار نئين مالي سال جي بجيٽ جو اعلان ڪري هڪ مهانگائي جو وڏو طوفان آڻي ڇڏيو آهي ۽ هاڻ وري وارو صوبائي حڪومتن جو آهي ته اهي ڪهڙي ريت صوبن اندر بجيٽ پيش ڪن ٿيون، هڪ ڳالهه ته صاف ظاهر ٿي وئي آهي ته سنڌ سرڪار  گذريل سال به مختلف منصوبن  لاءِ رکيل رقم خرچ نه ڪري سگهي هئي جنهن بعد اهو محسوس ٿي رهيو هو ته هن حڪومت عوام جي ڀلائي لاءِ ڪي به  خاص قدم نه کنيا آهن جيڪڏهن ڪو عوامي ڀلاءِ قدم کنيو وڃي ها ته بيروزگاري سبب  جيالا پاڻ کي باهه ڏئي نه ساڙين ها ۽ نه  غريب اٻوجهه ماڻهو  پنهنجا ٻچا وڪڻڻ تي مجبور ٿيا آهن، سنڌ حڪومت جي بدانتظامي ته ان مان ئي صاف ظاهر آهي  جو پنج سالن جي دوران سنڌ ۾ هڪ به  پاور پلانٽ نه لڳايو ويو آهي، جيتوڻيڪ هتي ڪوئلو، گيس ۽ پيٽرول موجود آهي پر ان باوجود سنڌ حڪومت ۾ ويٺل ڪامورا صرف وقت گذاري رهيا آهن ۽ صوبي جي مسئلن ڏانهن ڪو به ڌيان نه پيو ڏني وڃي ۽ نه ئي سنڌ جي ماڻهن کي روزگار فراهم ڪرڻ لاءِ ڪا حڪمت عملي جوڙي ويندي آهي، جڏهن به سنڌ حڪومت جي بجيٽ پيش ٿيندي آهي ته اها پڪ ٿي ويندي آهي ته عوام کي هن ڀيري به ڪو رليف نه ملندو ۽ نه ئي ڪا  زراعت تي سبسڊي ڏني ويندي،

جيڪڏهن ڏٺو وڃي ته سنڌ جو دارو مدار  جو ڪافي سيڪڙو زراعت تي ئي آهي پر ان باوجود حڪمران نه ته سنڌ جي ڪڻڪ کي عالمي مارڪيٽ تائين پهچائڻ ۾ ڪا آبادگارن جي مدد ڪندا آهن ۽ نه ئي وري   سنڌ سرڪار جا ڪامورا پاڻ ڪڻڪ خريد ڪندا آهن، اهو ئي سبب آهي جو سنڌ جا هاري اڄ به غربت  واري زندگي گهارڻ تي مجبور آهن، هونءَ ته ٻين ملڪ اندر هاري تمام گهڻو خوشحال هوندا آهن ڇاڪاڻ ته اتان جون حڪومت آبادگارن کي تمام گهڻو ريليف فراهم ڪنديون آهن پر افسوس جو  هتان جا حڪمران صرف پنهنجا بينڪ اڪائونٽ ۽ پرڏيهه ۾ ملڪيت جوڙڻ  لاءِ مصروف آهن،  جيتوڻيڪ وفاقي بجيٽ  پيش ٿي چڪي آهي پر  سنڌ جو عوام وفاقي بجيٽ کان ايترو  خوفزده نه هو جيترو هاڻ سنڌ حڪومت جي بجيٽ تي نظر اچي رهيو آهي، اهو صرف ان ڪري ٿي رهيو آهي جو سنڌ جو عوام ڄاڻائي ٿو ته سنڌ ۾ حڪومت ڪندڙ ڪامورا صرف نوڪريون وڪرو ڪرڻ ڄاڻين ٿا ۽ عوام تي ٽيڪس لاڳو ڪرڻ ڄاڻين ٿا ان سان گڏ حق گهرندڙن تي پوليس جي لٺبازي ۽ واٽر ڪينن جو استعمال ڪرڻ اچي ٿو،

افسوس جي ڳالهه اها به آهي ته ڪجهه عرصو اڳ سنڌ سرڪار طرفان بجيٽ ۾ مختلف منصوبن لاءِ پيسا رکيا ويا هئا  پر حڪومت ان کي خرچ نه ڪري سگهي هئي ۽ ان وقت ئي ٿر ۾ معصوم گلن جهڙا ٻارڙا فوت ٿي رهيا هئا پر حڪومت انهن تي خرچ ڪرڻ بدران پريشان ٿي وئي هئي ته اها ڪٿي خرچ ڪئي وڃي_. جيڪڏهن سنڌ جا حڪمران به ائين سوچين ته پوءِ آخر ڪهڙي ريت اسان چونداسين ته هاڻوڪي بجيٽ به عوام ريليف هوندي. جيڪڏهن ڏٺو وڃي ته پنجاب جي ڀيٽ ۾ سنڌ  جي سرڪاري ملازمن جي پگهار تمام گهٽ آهي ۽ ان سان گڏ ٻين صوبن ۾ سرڪاري  نوڪريون اتان جي ماڻهن کي ئي مليل آهن پر افسوس جو سنڌ جو  وڏو وزير هوندي به سنڌ پوليس هجي يا ڪو ٻيو سرڪاري ڌارين جي لوڌ ڀري پئي آهي صرف ٻين صوبن جا ماڻهو ڀريا پيا آهن، افغانين جي به وڏي لوڌ لٿل آهي، ظاهر ڳالهه آهي ته جنهن صوبي ۾ ماڻهو گهڻا هجن ته ان صوبي جي به وڏي بجيٽ هجڻ گهرجي پر هتي سڀ ڪجهه ابتڙ ئي ٿي رهيو آهي،

هن وقت صوبائي سرڪار کان ويندي وفاقي سرڪار تائين سمورا ڪامورا صرف پنهنجي مرضي هلائي رهيا آهن پر سنڌ کان علاوه ٻين صوبن ترقياتي ڪم ٿي رهيا آهن پر سنڌ ۾ نه ته بجلي جي فراهمي کي يقيني بڻائڻ لاءِ ڪو قدم کنيو ويو آهي نه ئي وري ڪوئلي ۽ گيس مان بجلي تيار ڪئي پئي وڃي، هونءَ ته قدرت سنڌ کي قدرتي وسيلن سان مالا مال ڪيو آهي پر  وفاق جي قبضي سنڌ حڪومت جي بدانتظامي سبب سنڌ  کي ٽڪو به نه ملي رهيو آهي ۽ نه ئي بجيٽ ۾ سنڌ جي عوام کي ڪو رليف فراهم ڪيو پيو وڃي ۽ نه ئي سنڌ جي عوام کي بجلي فراهم ڪرڻ لاءِڪي جوڳا قدم کنيا پيا آهن. بهرحال سنڌ حڪومت جي هي بجيٽ ڀلاري مهيني ۾ پيش ٿي رهي آهي مطلب ته وفاق رمضان کان اڳ بجيٽ پيش ڪري عوام جي چيلهه چٻي ڪري ڇڏي ۽ هاڻ واري سنڌ حڪومت جي آهي ته اها ڪهڙي ريت سنڌ جي ماڻهن جي کل لاهي، ماضي  جون بجيٽون  ڪنهن کان وسري نه آهن ۽ نه ئي وري سنڌ حڪومت ڪا اها اميد رکي سگهجي ٿي ته هن بجيٽ ۾ بيروزگاري، مهانگائي کي ختم ڪرڻ لاءِ ڪا حڪمت عملي جوڙي ويندي.

جيتوڻيڪ هن وقت سنڌ اندر گرمي تمام گهڻو آهي  ۽ برساتون به اڃا نه ٿي آهي پر ان باوجود سنڌ کي پاڻي وفاق طرفان گهٽ ملي رهيو آهي جيڪڏهن سنڌ حڪومت به سنڌ ۾ ڊيمن جي اڏاوتن لاءِ بجيٽ ۾ پيسا رکي ها ۽ ڊيم ٺهرائي ها ته اڄ پنجاب اسان جو پاڻي چوري نه ڪري ها ۽ نه ئي ڪنهن ٻي صوبي کي همت ٿئي ها ته اهي سنڌ جي پاڻي تي ڌاڙو هڻي ها. هونءَ ته پيپلزپارٽي وفاقي سرڪار جي بجيٽ کي  مڪمل طور رد ڪري ڇڏيو آهي ۽ ڪجههسنڌ جا ڪامورا اهو به چئي رهيا آهن ته اها عوام دشمن بجيٽ آهي هاڻ ڏسڻو اهو آهي ته سنڌ جا ڪامورا سنڌ جي ماڻهن کي ڪهڙو رليف فراهم ڪن ٿا ڇا هن ڀيري سرڪاري ملازمن جي پگهارون پنجاب حڪومت جي ملازمن جي برابر ٿينديون يا وري  اڃا ڌارين جي ڀرتي ڪرڻ لاءِ ڪي فنڊ رکيا ويندا، جيڪڏهن ڏٺو وڃي ته وفاقي سرڪار خيرسگالي طور هميشه سرحدون کولندي رهندي آهي جيڪا ڳالهه ڪنهن کان لڪيل به نه آهي، ڪڏهن ايران  ته ڪڏهن وري افغانستان جنهن کي ڀائرن جهڙو ملڪ ڪوٺينداآهيون اهو سرحدن کان گولا فائر ڪندو  آهي  ۽ اسان جا حڪمران چوندا آهن ته افغانستان ڀائر ملڪ آهي، هڪ طرف خيرسگالي طور دهشتگرد هتي جي دهشتگردي ڪري رهيا آهن ته مٿان وري رهي صحي ڪسر افغانستان  جو فورسز پوري  ڪري رهي آهي.

بهرحال وفاقي سرڪار خيرسگالي طور تي ڪجهه به ڪري سگهي ٿي جنهن کان ڪير کيس روڪي به نه ٿو سگهي جيڪڏهن وفاقي سرڪار کي ڪير روڪي سگهي ها ته اڄ  صوبا ناانصافين جون دانهون نه ڪن ها ۽ نه  سنڌ ۽ بلوچستان جو وفاق کان مايوس ٿئي ها. رهي ڳالهه بجيٽ جي ته  هن سال رمضان کان اڳ ئي بجيٽ پيش ڪئي وئي ته جئين رمضان ۾ عوام جي بدعائن کان بچي سگهجي. هن ڀيري هڪ طرف عوام تي بجيٽ جو ظلم ته مٿان وري  رمضان جي ڀلاري مهيني ۾ منافي خورن جو  عذاب آهي، جن هٿ وٺي مهانگائي کي عروج تي پهچائي ڇڏيو آهي، جنهن سبب غريب عوام تمام گهڻو پريشان آهي، هوننءَ به منافي خورن کي هڪ ٻيو وڏو  بهانو بجيٽ جو به ملي ويوآهي ته شيون مهانگايون ٿي ويون آهن ۽ اهي منافي خور سموري بجيٽ جي ڪسر هن ڀلاري مهيني مان ڪڍندا ۽ عوام کي ايترو پريشان ڪندا جو عوام جو جيئڻ حرام ٿي ويندو. حڪومت ته رمضان ۾ مهانگائي کي ڪنٽرول ڪرڻ لاءِ وڏيون دعوائون ڪندي آهي پر نوان ٽيڪس ۽ خساري جي بجيٽ عوام کي وڌيڪ پريشان ڪري ڇڏي  جنهن سبب  صوبائي بجيٽ به عوام لاءِعذاب ئي هوندي.

sahibalisindhi@gmail.com

برطانوي عام چونڊون ۽ دهشتگردي

صاحب خان ڀٽي

برطانيا دنيا جو اهو واحد ملڪ آهي جتي سياستدانن کي سياسي پناهه ڏني ويندي آهي، اهو ئي سبب آهي جو اڪثر ملڪن جي سياستدانن جا گهر ۽ دولت برطانيا ۾ ئي هوندي آهي پر افسوس جو ان ملڪ ۾ رهندڙ ماڻهو اڄڪلهه دهشتگردي جي ور چڙهي ويا آهن، هي اهو ئي ملڪ هو جتي ماڻهن يورپي يونين کان ڌار ٿيڻ لاءِ ريفريڊم به ڪرايو هو، ايتري قدر جو پاناما ليڪس معاملي ۾ سندس نالو آيو هيو ۽ جڏهن برطانيا ۾ يورپي يونين کان ڌار ٿيڻ ريفريڊم ڪرايو ويو هو تڏهن برطانيا جي اڳوڻي وزيراعظم ڊيوڊ ڪيمرن عوام جي مطالبي کي تسليم ڪيو هو ۽ پنهنجي عهدي تان استعيفيٰ به ڏني هئي، هونءَ ته دنيا جي مختلف ملڪن ۾ به سربراهن طرفان پاناما ليڪس ۾ نالو اچڻ بعد استعيفائون ڏنيون ويون هيون، پر ڪجهه ملڪن ۾ اڄ به پاناما تي بحث جاري آهي ۽ جاچ به هلي پئي. هن وقت برطانيا جي وزيراعظم ٿريسامي آهي، جيڪا سڄي ملڪ جو ڪاروهنوار سنڀالي رهي آهي پر ان باوجود برطانيا ۾ امن امان جي صورتحال بهتر ٿيڻ بدران ڏينهون ڏينهن خراب ٿيندي پئي وڃي، هن وقت برطانيا اندر دهشتگردي جون کوڙ ساريون ڪارروايون ٿي چڪيون آهن،

ڪڏهن برطانيا ۾ پارليامينٽ هائوس ٻاهران فائرنگ ڪئي وڃي ٿي ته ڪڏهن وري ماڻهن مٿان ڪار چاڙهي دهشتگردن جي موجودگي جو احساس ڪرايوويندو آهي، هن وقت به برطانيا اندر چونڊن جون سرگرميون شروع ٿي ويون آهن ۽ چون سرگرميون ان وقت شروع ٿيون جڏهن برطانوي وزيراعظم ٿريسامي اعلان ڪيو هو. جڏهن ڊيوڊ ڪيمرون وزيراعظم هو ته ان وقت 2016ع ۾ يورپي يونين کان ڌار جو فيصلوڪيو ويو هو ۽ ان حوالي سان ريفريڊم به ڪرايوويو هو ۽ عوام طرفان ڀرپور نموني حصو ورتو ويو هو۽ ان وقت برطانا جي عوام  اهو ثابت ڪيو هو ته هو ڪنهن به صورت ۾  يورپي يونين ۾ نه رهندا. جيڪڏهن ڏٺو وڃي ته برطانيا ۾ جيڪي به دهشتگرد ڪارروايون ٿيون ان سان عوام کي کوڙ سارو نقصان پهتو  آهي پر اهڙي ترقي يافته ملڪ ۾ به دهشتگردي برطانيا جي سڪيورٽي ادارن لاءِ چيلينج بڻجي وڃي ٿي، هي اهو ئي ملڪ آهي جو دنيا جا ٻيا ملڪ به ان کان معاملي جي جاچ ڪرائيندا آهن پر هن  وقت برطانيا لاءِ پنهنجي ئي ملڪ ۾ ٿيل دهشتگردي جاچ تمام گهڻو  ڏکيو ثابت ٿي رهي آهي. جڏهن ڊيوڊ ڪيمرون وزيراعظم هو ته ان وقت  به مختلف وقتن تي ننڍڙيون ننڍڙيون دهشتگرد ڪارروايون ٿينديون هيون پر هاڻ ته  برطانيا ۾ به دهشتگردن حد پار ڪري ڇڏي آهي ۽ سپر پاور ملڪن ۾ شمار ٿيندڙ ملڪ  کي اکيون ڏيکاري ريو اهي.

هڪ ٻه ڏينهن اڳ جڏهن برطانوي شهر مانچسٽر ايرينا ۾ آمريڪي گلوڪارا آريانا گرينڊ جي ڪنسرٽ دوران  ڌماڪي جي نتيجي ۾ 20 کان وڌيڪ ماڻهو مارجي ويا، جنهن بعد ملڪ اندر هڪ افراتفري وارو ماحول پيدا ٿي ويو ۽ برطانوي وزيراعظم اهڙي ڪارروائي کي دهشتگردي قرار ڏيندي چونڊون سرگرميون معطل ڪرڻ جو اعلان ڪري ڇڏيو. برطانوي وزيراعظم ٿريسامي به دهشتگردي جي خاتمي لاءِ وڏيون وڏيون دعوائون ڪري رهي آهي  پر ان باوجود اتي امن امان جي صورتحال بهتر نظر نه اچي رهي آهي.  جيڪڏهن ڏٺو وڃي ته برطانيا يوپر جي ملڪن مان اهو واحد ملڪ آهي جيڪو تمام گهڻي اهميت رکي ٿو، جتي شهزادن ۽ راڻين جو ذڪر به ٿيندو آهي مطلب ته اڄ به اتي شهزادن ۽ راڻين جو راڄ قائم آهي.  برطانيا برٽن طور به سڃاتو ويندو آهي جيڪو يورپ جو ملڪ آهي، برطانيا هڪ سياسي اتحاد آهي جيڪو 4 ملڪن انگلستان، اسڪاچستان، ويلز ۽ اتر آئرلينڊ سان گڏجي ٺاهيو ويو هو. برطانيا هڪ آئيني بادشاهت آهي جيڪي 16 ملڪن جي طرح راڻي  ايلزبٿ دوم کي پنهنجو حڪمران تصور ڪندا آهن. برطانيا هڪ انتهائي ترقي يافته ملڪ آهي ان جي معيشيت دنيا جي پنجين ۽ يورپ جي ٻي سڀ کان وڏي معيشيت آهي، جيڪا تقريبن 2.2 کرب آمريڪي ڊالرزآهي،

برطانيا آبادي جي لحاظ کان يورپي  يونين جو ٽيون نمبر وڏو ملڪ آهي پر هاڻ  برطانيا يورپي يونين کان عليحدگي اختيار ڪرڻ جو فيصلو ڪري ڇڏيو آهي، ان حوالي سان برطانيا ۾ ريفريڊم به ڪرايو ويو هو، جنهن بعد يورپي يونين ۾ ٻڙڌڪ مچي ويو هو. برطانيا جي آبادي  لڳ ڀڳ 60.2 ملين آهي،  برطانيا گڏيل قومن جو باني ميمبر ۽ سلامتي ڪائونسل جو مستقل ميمبرآهي. برطانيا دنيا جي وڏي جوهري طاقتن مان هڪ آهي، برطانيا جي سلطنت وارو نظام ختم ٿيڻ باوجود انگريزي زبان جا عالمي استعمال اڄ به دنيا تي باقي آهن. جئين ته برطانيا ۾ سلطنت وارو نظام هوندو آهي مطلب ته اڄ به اتي راڻي ۽ شهزادي وارو تصور قائم آهي ۽ ان جي ڪري ئي اتي شاهي طريقن کان هر هڪ واقف آهي. ڪجهه عرصو اڳ برطانوي شهزادي وليم کي راڻي الزبٿ جي نائين هين سالگرهه واري تقريب هلي رهي هئي ته ان دوران رائل ايئر فورسز جي جهاز راڻي کي سلامي پيش ڪري رهيا هئا ته سمورا ماڻهو اٿي بيٺا پر شهزادو وليم يڪو هيٺ ويٺو رهيو ۽ اٿي نه بيٺو، شهزادي وليم کي وٺيل ڏسي ڪاوڙجي پئي هئي ۽ شهزادي کي ڇنڊ به پٽي هئي،

بهرحال اهو اتان جو بادشاهت جو مسئلو آهي مطلب  ته برطانيا جي شاهي خاندان جو پنهنجو ذاتي مسئلو هو پر اڄ ڪلهه اتي به چونڊن وارو سلسلو هلندو آهي، جيڪڏهن ڏٺو وڃي ته يورپي يونين سان ڪافي عرصي گڏ رهڻ بعد برطانيا کي نيٺ خيال ۽ ايو يورپي يونين کان عليحدگي اختيار ڪرڻ جو فيصلو ڪيو ويو، ان حوالي سان برطانيا ۾  ريفريڊم به ڪرايو ويو ۽ اڪثريت ماڻهن جي يورپي يونين کي ڇڏڻ جي حق ۾ فيصلو ڏنو ۽ برطانوي وزيراعظم ٿريسامي   ايوان ۾ بل به پيش ڪيو هو، جنهن کي به منظورڪيو ويو هو. بهرحال اڄ ڪلهه  برطانيا اندر دهشتگردي جي لهر پکڙجي وئي آهي، جنهن سبب اتي به امن امان جي حوالي سان سڪيورٽي خدشا وڌندڙ پيا وڃن هونءَ ته برطانيا امن جي لاءِ سان سڃاتو ويندو هو ۽ اتي سياسي اڳواڻن کي به سياسي پناهه ملي ويندي هئي جيڪا به ملي رهي آهي.  ڪجهه عرصو برطانيا ۾ پارليامينٽ آفيس آباهران هڪ واقعو پيش آيو هو جنهن ۾ به ڪافي سارا ماڻهو ماريا ويا هئا ۽ هاڻ وري هڪ ڀيرو برطانيا جي مانچسٽر ايرينا ۾ هڪ ڪنسرٽ دوران آپگهاتي ڌماڪي جي نتيجي ۾  20 کان وڌيڪ ماڻهو اجل جو شڪار ٿيا ۽ 59 کان وڌيڪ زخمي به يا. ٻڌايو پيو وڃي ته آمريڪي ڳائڻي اريانا گرينڊي جي ڪنسرٽ دوران زوردار ڌماڪو ٿيو، جنهن ۾ آمريڪي ڳائڻي محفوظ رهي. اهڙي واقعي بعد برطانوي وزيراعظم ٿريسامي ڌماڪي کي دهشتگردي قرار ڏيندي پنهنجي چونڊ مهم ملتوي ڪري ڇڏي ۽ ان سان گڏوگڏ ٻين پارٽين طرفان به چونڊ مهم ملتوي ڪئي وئي.

برطانوي وزيراعظم ٿريسامي مانچسٽر ڌماڪي جي سخت لفظن ۾ مذمت ڪئي ۽ چيو ته مانچسٽر ڌماڪي ۾ معصوم ٻارڙن ۽ نوجوانن کي نشانو بڻايو ويو ۽ اهو عزم به ڪيو ته هو دهشتگردي خلاف ڪارروائي جاري رکندا. جيڪڏهن ڏٺو وڃي ته 8 جون 2017ع تي ٿيندڙ عام چونڊن تي به اها دهشتگردي تمام گهڻو اثر انداز ٿي سگهي ٿي، جيتوڻيڪ سمورين سياسي پارٽين طرفان چونڊ مهم ملتوي ڪئي وئي آهي پر ايندڙ چونڊن کان اڳ برطانيا جهڙي ملڪ ۾ دهشتگردي  جو واقعو وڏا سوال اٿاري ڇڏي ٿو ته ڇاڪاڻ ته اڳ برطانيا ۾ چونڊن کان اڳ اهڙو دهشتگردي جو واقعو پيش نه آيو آهي. جنهن سبب مانچسٽر ڌماڪو ۽ يورپي يونين کان ڌار ٿيڻ واري حتمي فيصلي کانپوءِ برطانيا جي حالتن ۾ تبديلي اچي  وئي آهي ايتري قدر جو سڪيورٽي جا به خدشا وڌندا پيا وڃن جنهن سبب لنڊن ۽ ٻين برطانيا جي ٻين شهرن ۾ پوليس کي ڪوڙا بم جا اطلاع به ملي رهيا آهن. هاڻ ڏسڻو اهو آهي ته برطانوي وزيراعظم وقت کان اڳ جيڪو چونڊون ڪرائڻ جو اعلان ڪيو هو ان تي برقرار رهندي يا وري دهشتگردي جو جواز ڄاڻائي چونڊن کي ڪجهه عرصو ملتوي ڪري ڇڏيندي. 

سرمائيدارن جي بجيٽ جي ور چڙهيل عوام

صاحب خان ڀٽي

ڊان ليڪس، پاناما ليڪس ۽ ماڊل ٽائون سانحي کي منهن ڏيندڙ نواز سرڪار آخر ڪار پنهنجي حڪومتي دور جي پنجين بجيٽ پيش ڪرڻ  ۾ ڪامياب ٿي وئي آهي، جنهن تي نواز سرڪار تمام گهڻو فخر به ڪري رهي آهي پر دهشتگردي ۽ بجلي جو بحران هتان جي حڪمرانن کي نظر ئي نه اچي رهيو آهي. جيڪڏهن ڏٺو وڃي ته هن ملڪ ۾ سرمائيداري نظام تمام گهڻو مضبوط آهي تنهن جي ڪري هتان جا سرمائيدار ملڪ جون واڳيون سنڀالي رهيا آهن، جيڪي ايوانن ۾ ويهي ڪلاڪن جا ڪلاڪ تقريرون ڪري عوام کي وڏا وڏا خواب ڏيکاري پنهنجي حڪومت جو مدو پورو ڪري رهيا آهن، جڏهن به اهي بجيٽ پيش ڪندا آهن ته عوام کي اها اميد پيدا ٿيندي آهي ته شايد هن ڀيري کين ريليف ملندو پر  افسوس جو عوام کي ريليف ته نه ملندو آهي پر ملڪ جي ترقي جي نالي تي عوام مٿان ٽيڪس جو ايترو ته بار وڌو ويندو آهي جو غريب ماڻهو ٽيڪس جي گهاڻي ۾ پيڙهجندا رهندا آهن ۽ اهي سرمائيدار  هر سال رڳو انگن اکرن جي ڪوڙي راند کيڏي عوام کي اهو يقين ڏياريندا  آهن ته هنن هن ملڪ کي تمام گهڻو فائدو پهچايو آهي، جيڪواصل حقيقت ۾ هتان جي اٻوجهه عوام کي بي وقوف بڻائڻ جي برابر آهي.

وزيراعظم نوازشريف چئي رهيو آهي ته جڏهن هنن ملڪ جون واڳيون سنڀاليون ته ملڪ جون حالتون بهتر نه هيون ۽ هنن هن ملڪ کي پنهنجن پيارن تي بيهاريو آهي، هاڻ خبر نه ٿي پئي ته نوازسرڪار ملڪ کي پنهنجي پيرن تي بيهارڻ ۾ ڪامياب ٿي  يا وري پنهنجا سياسي پير هن ملڪ اندر مضبوط ڪرڻ جي ڀرپور نموني ڪوشش ڪئي آهي، ڇاڪاڻ ته جڏهن اڳوڻي آرمي چيف جنرل پرويز مشرف نواز ليگ جي حڪومت جو تختو ڪلٽي ڪيو هو ته ان وقت نواز ليگ ملڪ اندر ڏسڻ ۾ نه اچي رهي هئي ۽ نوازشريف خاندان سميت سعودي عرب هليو ويو هو ۽ ان کانپوءِ شهيد محترمه بينظير ڀٽو هن ملڪ ۾ واپس آئي ته نوازشريف جي به ملڪ اچڻ جا امڪان وڌي ويا هئا، شهيد بينظير  ڀٽو جي جمهوريت خاطر ڪيل ڪوششن ئي سبب وزيراعظم نوازشريف کي ڏيهه اچڻ جي اجازت جي حمايت ملي جنهن بعد جمهوريت جي دهشتگردن شهيد بينظير ڀٽو کي پنجاب ۾ شهيد ڪري ڇڏيو ۽ ان وقت آصف علي زرداري پاڪستان کپي جو نعرو هڻي هن ملڪ جون واڳيون سنڀاليون جنهن به تاريخ ۾ پهريون ڀيرو پنهنجي حڪومتي دور جا پنج سال پورا ڪيا پر ان وقت به جمهوريت جي دعوائيدارن حڪومت ڪيرائڻ جي لاءِ ڪا ڪسر نه ڇڏي هئي  ۽ ان جو نتيجو اهو نڪتو هو جو ان وقت به يوسف رضا گيلاني کي وزيراعظم جي عهدي تان هٽڻو پيو هو اهو ڇا جي ڪري ٿيو ۽ يوسف رضا گيلاني کي استعيفيٰ ڏيڻي ڇو پئي ۽ ان وقت نواز ليگ ڪهڙا بيان ڏئي رهي هئي ان کان هر هڪ ماڻهو با خبر آهي پر نوازسرڪار ڊان ليڪس جهڙي قومي سلامتي جي حساس معاملي ۾ ڦاٿل آهي پر ان وقت به وزيراعظم کان استعيفيٰ جو مطالبو ڪندڙن کي غير آئيني قرار ڏنو پيو وڃي،

ڊان ليڪس ته ٺهيو پاناما ليڪس ۽ ماڊل ٽائون سانحن کي منهن ڏيندڙ سرڪار به پنجين بجيٽ پيش ڪرڻ ۾ ڪامياب ٿي وئي جيڪا واقعي هڪ وڏي تاريخ آهي اها تاريخ صرف نوازسرڪار جي نه هن جمهوريت جي به آهي ٻين کان استعيفيٰ جو مطالبو ڪندڙ ۽ پاڻ کان استعيفيٰ گهرندڙن کي غلط قرار ڏئي رهيا آهن.نئين مالي سال جي پنجين بجيٽ پيش ڪندڙ نوازسرڪار حڪومت هاڻ تمام گهڻو مطئمن نظر اچي رهي آهي ڇاڪاڻ ته هڪ ته سندس پاناما جند آجي ٿيندي پئي وڃي ٻيو وري حڪومت ختم ٿيڻ ۾ هاڻ ڪجهه مهينا باقي بچيا آهن. جيڪڏهن هاڻ ايندڙ سال ڪنهن ٻي جماعت جي حڪومت آئي يا گڏيل حڪومت قائم ٿي ته ان وقت به نواز سرڪار کي ئي فائدو ٿيندو ڇاڪاڻ ته نواز ليگ پنجاب تمام گهڻا ترقياتي ڪم ڪرايا آهن، محسوس ائين ٿي رهيو آهي ته صرف پنجاب ئي پاڪستان آهي جتي سمورا ترقياتي ڪم ٿي رهيا آهن ڪوئل پاور پلانٽ جو افتتاح به صرف پنجاب ۾ ٿيندي نظر اچي پيو، جيڪڏهن ڏٺو وڃي ته پنجاب کان علاه ٻين سمورن صوبن ۾ عوام روڊن تي نظر اچي رهيو آهي،

بجلي جي لوڊشيدنگ هجي يا وري پاڻي وارو معاملو هر طرف کان اهي ئي دانهون آهن ته وفاقي سرڪار ساڻن ناانصافي ڪري رهي  آهي پر انهن جي دانهن کي ورنائڻ وارو ڪو به نه آهي، هڪ طرف ملڪ ۾ نوجوان گم ٿي رهيا آهن ته ٻي طرف وري پورهيتن کي ڳولي ڳولي شهيد ڪيو پيو وڃي، ان سڄي صورتحال کي ڏسندي هر هڪ ماڻهو هاڻ تمام گهڻو پريشان ٿي ويو آهي ته آخر اهو ڏينهن ڪڏهن ايندو جڏهن هن ملڪ اندر امن امان جي صورتحال قائم ٿيندي. نوازسرڪار جي دعويٰ موجب ته هنن ملڪ کي پيرن تي بيهاريو آهي، جيڪڏهن واقعي ملڪ ۾ ڪا ترقي ٿئي ها يا وري ملڪ اندر امن امان جي صورتحال قائم ٿئي ها ته هن ملڪ ۾ داعش نالي خطرناڪ دهشتگرد تنظيم جو وجود قائم نه ٿئي ها ۽ نه ئي هن خطرناڪ دهشتگرد تنظيم جا پليت پير هن سرزمين تي پون ها، هونءَ ته نواز سرڪار تي ان معاملي تي تمام گهڻيون آڱريون اٿنديون رهنديون آهن ته نوازسرڪار امن امان جي صورتحال کي خراب ڪري آهي ۽ ان جو وڏو سبب اهو ئي ٻڌايو ويندو آهي ته نوازسرڪار پنجاب اندر دهشتگردن خلاف ڀرپور نموني ڪارروائي نه پئي ڪري جنهن سبب  پنجاب ۾ دهشتگرد آزاد گهمي رهيا آهن جتي به ضرب عضب آپريشن ۽ ردالفساد آپريشن تي مڪمل عمل ٿيڻ گهرجي ته جئين پنجاب ۾ انتهاپسند تنظيمن جو خاتمو ٿي سگهي نه ته دهشتگردن افغان رستي اچي پنجاب ۾ رهي ڪري ٻين صوبن ۾ دهشگرد ڪارروايون ڪندا رهندا ان جو مثال نوري لغاري واري معاملي مان لڳائي سگهجي ٿو ته ڇاڪاڻ ته سڪيورٽي ادارن پاڻ ئي چيو آهي ته نورين لغاري لاهور ۾ داعش جي دهشتگردن سان رهي آهي

جيڪڏهن واقعي اها ڳالهه آهي ته پوءِ اتي به ڪارروائي ٿيڻي گهرجي. بهرحال هن وقت ملڪ اندر نئين مالي سال جي بجيٽ عوام جي چيلهه  چٻي ڪري ڇڏي آهي جئين نواز سرڪار دعويٰ ڪندي آهي ته هنن دهشتگردن جي چيلهه چٻي ڪري ڇڏي آهي، ائين هتان جو عوام نوازسرڪار جي بجيٽ کان متاثر ٿي رهيو آهي. ناڻي واري وفاقي وزير اسحاق ڊار به نئين مالي سال جي 48 کرب رپين جي 9 کرب رپين جي خساري واري بجيٽ  پيش ڪندي چيو هو ته ايندڙ بجيٽ ۾ بنيادي ڍانچا، توانائي ۽ سي پيڪ منصوبا پهرين ترجيح قرار ڏنا ويا آهن. ترقياتي بجيٽ 10 کرب رپين کان وڌيڪ هوندي، جڏهن ته دفاع تي 9 کرب 40 ارب خرچ ڪيا ويندا.ايتري قدر جو ايندڙ مالي سال جي بجيٽ ۾ ديامير ڀاشا ڊيم منصوبي لاءِ 21 ارب، داسو هائڊرو پاور منصوبي لاءِ 53 ارب 77 ڪروڙ ۽ نيلم جهلم هائيڊرو پاور منصوبي لاءِ 19 ارب 57 ڪروڙ رکيا ويا، جڏهن ته تربيلا چوٿين توسيعي منصوبي لاءِ 16 ارب 39 ڪروڙ رپيا رکيا ويا. جيڪڏهن ان سموري اعلانيل بجيٽ تي نظر وجهنداسين ته اهو معلوم ٿيندو ته ان بجيٽ ۾ مهانگائي کي ڪنٽرول ڪرڻ لاءِ ڪا به حڪمت  عملي نه جوڙي وئي آهي ۽ نه ئي وري زراعت سميت ٻين اهم شين تي عوام کي ريليف فراهم ڪيو آهي، جنهن مان اهو ته صاف ظاهر ٿي ويو آهي ته هي بجيٽ عوام دوست نه پر عوام دشمن آهي ڇاڪاڻ ته جيڪڏهن اها بجيٽ واقعي عوامي هجي ها ته اسلام آباد ۾ ڪسان اتحاد طرفان احتجاجي مظاهرو نه ڪيو وڃي ۽ ها نه اهي  سياستدان رڙيون ڪن ها  جيڪي پنهنجن صوبن ۾ استادن  تي حق گهرڻ تان ڏنڊا وسائيندا آهن ۽ نه ئي وري انهن ماڻهن کي موقعي ملي ها  جيڪي پنهنجن صوبن ۾ پيسن عيوض نوڪريون وڪرو ڪندا  آهن.

بهرحال اها ڳالهه ته واضع ٿي وئي  آهي ته جنهن ملڪ  جي حڪمرانن جو سجن جندا ل جهيڙي واپاري سان واسطو هجي ۽ جيڪي ٽيڪس بچائڻ لاءِ آف شور ڪمپنيون کولين انهن مان اهڙي بجيٽ کان ٻي ڪهڙي اميد رکي سگهجي ٿي. جيڪڏهن ڏٺو وڃي ته هن ملڪ ۾ هر سال سرمائيدار ئي بجيٽ پيش ڪندا آهن جيڪي هن ملڪ جي نالي تي قرض کڻي پنهنجا بينڪ اڪائونٽ ڀريندا آهن ۽ اهو قرض لاهڻ لاءِ ايترا ته ٽيڪس لاڳو ڪندا آهن جو هتان جو عوام بي حال ٿي ويندو آهي، جيڪڏهن هن ملڪ ۾ ڪو بدامني، دهشتگردي ۽ کنيل قرضن بابت پڇندو آهي ته ان کي غداري جو لقب ڏئي هميشه لاءِ خاموش ڪرايوويندو آهي، صرف سياستدان هڪ ٻئي خلاف بيان ڏئي عوام کي خوش ڪري ڇڏيندا آهن ته جئين  عوام کي خبر پئي ته هو هر قسم جي ڪرپشن کان پاڪ آهي، اڄڪلهه تحريڪ انصاف سربراهه عمران خان ۽ وزيراعظم نوازشريف جي اثاثن بابت به وڏو بحث هلي رهيو آهي پر عوام انهن بحثن ڏانهن ڌيان ڏئي يا وري مهانگائي  ڊرون حملن کان بچڻ جي ڪوشش ڪري.

sahibalisindhi@gmail.com

برطانوي عام چونڊون ۽ دهشتگردي

صاحب خان ڀٽي

برطانيا دنيا جو اهو واحد ملڪ آهي جتي سياستدانن کي سياسي پناهه ڏني ويندي آهي، اهو ئي سبب آهي جو اڪثر ملڪن جي سياستدانن جا گهر ۽ دولت برطانيا ۾ ئي هوندي آهي پر افسوس جو ان ملڪ ۾ رهندڙ ماڻهو اڄڪلهه دهشتگردي جي ور چڙهي ويا آهن، هي اهو ئي ملڪ هو جتي ماڻهن يورپي يونين کان ڌار ٿيڻ لاءِ ريفريڊم به ڪرايو هو، ايتري قدر جو پاناما ليڪس معاملي ۾ سندس نالو آيو هيو ۽ جڏهن برطانيا ۾ يورپي يونين کان ڌار ٿيڻ ريفريڊم ڪرايو ويو هو تڏهن برطانيا جي اڳوڻي وزيراعظم ڊيوڊ ڪيمرن عوام جي مطالبي کي تسليم ڪيو هو ۽ پنهنجي عهدي تان استعيفيٰ به ڏني هئي، هونءَ ته دنيا جي مختلف ملڪن ۾ به سربراهن طرفان پاناما ليڪس ۾ نالو اچڻ بعد استعيفائون ڏنيون ويون هيون، پر ڪجهه ملڪن ۾ اڄ به پاناما تي بحث جاري آهي ۽ جاچ به هلي پئي. هن وقت برطانيا جي وزيراعظم ٿريسامي آهي، جيڪا سڄي ملڪ جو ڪاروهنوار سنڀالي رهي آهي پر ان باوجود برطانيا ۾ امن امان جي صورتحال بهتر ٿيڻ بدران ڏينهون ڏينهن خراب ٿيندي پئي وڃي، هن وقت برطانيا اندر دهشتگردي جون کوڙ ساريون ڪارروايون ٿي چڪيون آهن،

ڪڏهن برطانيا ۾ پارليامينٽ هائوس ٻاهران فائرنگ ڪئي وڃي ٿي ته ڪڏهن وري ماڻهن مٿان ڪار چاڙهي دهشتگردن جي موجودگي جو احساس ڪرايوويندو آهي، هن وقت به برطانيا اندر چونڊن جون سرگرميون شروع ٿي ويون آهن ۽ چون سرگرميون ان وقت شروع ٿيون جڏهن برطانوي وزيراعظم ٿريسامي اعلان ڪيو هو. جڏهن ڊيوڊ ڪيمرون وزيراعظم هو ته ان وقت 2016ع ۾ يورپي يونين کان ڌار جو فيصلوڪيو ويو هو ۽ ان حوالي سان ريفريڊم به ڪرايوويو هو ۽ عوام طرفان ڀرپور نموني حصو ورتو ويو هو۽ ان وقت برطانا جي عوام  اهو ثابت ڪيو هو ته هو ڪنهن به صورت ۾  يورپي يونين ۾ نه رهندا. جيڪڏهن ڏٺو وڃي ته برطانيا ۾ جيڪي به دهشتگرد ڪارروايون ٿيون ان سان عوام کي کوڙ سارو نقصان پهتو  آهي پر اهڙي ترقي يافته ملڪ ۾ به دهشتگردي برطانيا جي سڪيورٽي ادارن لاءِ چيلينج بڻجي وڃي ٿي، هي اهو ئي ملڪ آهي جو دنيا جا ٻيا ملڪ به ان کان معاملي جي جاچ ڪرائيندا آهن پر هن  وقت برطانيا لاءِ پنهنجي ئي ملڪ ۾ ٿيل دهشتگردي جاچ تمام گهڻو  ڏکيو ثابت ٿي رهي آهي. جڏهن ڊيوڊ ڪيمرون وزيراعظم هو ته ان وقت  به مختلف وقتن تي ننڍڙيون ننڍڙيون دهشتگرد ڪارروايون ٿينديون هيون پر هاڻ ته  برطانيا ۾ به دهشتگردن حد پار ڪري ڇڏي آهي ۽ سپر پاور ملڪن ۾ شمار ٿيندڙ ملڪ  کي اکيون ڏيکاري ريو اهي.

هڪ ٻه ڏينهن اڳ جڏهن برطانوي شهر مانچسٽر ايرينا ۾ آمريڪي گلوڪارا آريانا گرينڊ جي ڪنسرٽ دوران  ڌماڪي جي نتيجي ۾ 20 کان وڌيڪ ماڻهو مارجي ويا، جنهن بعد ملڪ اندر هڪ افراتفري وارو ماحول پيدا ٿي ويو ۽ برطانوي وزيراعظم اهڙي ڪارروائي کي دهشتگردي قرار ڏيندي چونڊون سرگرميون معطل ڪرڻ جو اعلان ڪري ڇڏيو. برطانوي وزيراعظم ٿريسامي به دهشتگردي جي خاتمي لاءِ وڏيون وڏيون دعوائون ڪري رهي آهي  پر ان باوجود اتي امن امان جي صورتحال بهتر نظر نه اچي رهي آهي.  جيڪڏهن ڏٺو وڃي ته برطانيا يوپر جي ملڪن مان اهو واحد ملڪ آهي جيڪو تمام گهڻي اهميت رکي ٿو، جتي شهزادن ۽ راڻين جو ذڪر به ٿيندو آهي مطلب ته اڄ به اتي شهزادن ۽ راڻين جو راڄ قائم آهي.  برطانيا برٽن طور به سڃاتو ويندو آهي جيڪو يورپ جو ملڪ آهي، برطانيا هڪ سياسي اتحاد آهي جيڪو 4 ملڪن انگلستان، اسڪاچستان، ويلز ۽ اتر آئرلينڊ سان گڏجي ٺاهيو ويو هو. برطانيا هڪ آئيني بادشاهت آهي جيڪي 16 ملڪن جي طرح راڻي  ايلزبٿ دوم کي پنهنجو حڪمران تصور ڪندا آهن. برطانيا هڪ انتهائي ترقي يافته ملڪ آهي ان جي معيشيت دنيا جي پنجين ۽ يورپ جي ٻي سڀ کان وڏي معيشيت آهي، جيڪا تقريبن 2.2 کرب آمريڪي ڊالرزآهي،

برطانيا آبادي جي لحاظ کان يورپي  يونين جو ٽيون نمبر وڏو ملڪ آهي پر هاڻ  برطانيا يورپي يونين کان عليحدگي اختيار ڪرڻ جو فيصلو ڪري ڇڏيو آهي، ان حوالي سان برطانيا ۾ ريفريڊم به ڪرايو ويو هو، جنهن بعد يورپي يونين ۾ ٻڙڌڪ مچي ويو هو. برطانيا جي آبادي  لڳ ڀڳ 60.2 ملين آهي،  برطانيا گڏيل قومن جو باني ميمبر ۽ سلامتي ڪائونسل جو مستقل ميمبرآهي. برطانيا دنيا جي وڏي جوهري طاقتن مان هڪ آهي، برطانيا جي سلطنت وارو نظام ختم ٿيڻ باوجود انگريزي زبان جا عالمي استعمال اڄ به دنيا تي باقي آهن. جئين ته برطانيا ۾ سلطنت وارو نظام هوندو آهي مطلب ته اڄ به اتي راڻي ۽ شهزادي وارو تصور قائم آهي ۽ ان جي ڪري ئي اتي شاهي طريقن کان هر هڪ واقف آهي. ڪجهه عرصو اڳ برطانوي شهزادي وليم کي راڻي الزبٿ جي نائين هين سالگرهه واري تقريب هلي رهي هئي ته ان دوران رائل ايئر فورسز جي جهاز راڻي کي سلامي پيش ڪري رهيا هئا ته سمورا ماڻهو اٿي بيٺا پر شهزادو وليم يڪو هيٺ ويٺو رهيو ۽ اٿي نه بيٺو، شهزادي وليم کي وٺيل ڏسي ڪاوڙجي پئي هئي ۽ شهزادي کي ڇنڊ به پٽي هئي،

بهرحال اهو اتان جو بادشاهت جو مسئلو آهي مطلب  ته برطانيا جي شاهي خاندان جو پنهنجو ذاتي مسئلو هو پر اڄ ڪلهه اتي به چونڊن وارو سلسلو هلندو آهي، جيڪڏهن ڏٺو وڃي ته يورپي يونين سان ڪافي عرصي گڏ رهڻ بعد برطانيا کي نيٺ خيال ۽ ايو يورپي يونين کان عليحدگي اختيار ڪرڻ جو فيصلو ڪيو ويو، ان حوالي سان برطانيا ۾  ريفريڊم به ڪرايو ويو ۽ اڪثريت ماڻهن جي يورپي يونين کي ڇڏڻ جي حق ۾ فيصلو ڏنو ۽ برطانوي وزيراعظم ٿريسامي   ايوان ۾ بل به پيش ڪيو هو، جنهن کي به منظورڪيو ويو هو. بهرحال اڄ ڪلهه  برطانيا اندر دهشتگردي جي لهر پکڙجي وئي آهي، جنهن سبب اتي به امن امان جي حوالي سان سڪيورٽي خدشا وڌندڙ پيا وڃن هونءَ ته برطانيا امن جي لاءِ سان سڃاتو ويندو هو ۽ اتي سياسي اڳواڻن کي به سياسي پناهه ملي ويندي هئي جيڪا به ملي رهي آهي.  ڪجهه عرصو برطانيا ۾ پارليامينٽ آفيس آباهران هڪ واقعو پيش آيو هو جنهن ۾ به ڪافي سارا ماڻهو ماريا ويا هئا ۽ هاڻ وري هڪ ڀيرو برطانيا جي مانچسٽر ايرينا ۾ هڪ ڪنسرٽ دوران آپگهاتي ڌماڪي جي نتيجي ۾  20 کان وڌيڪ ماڻهو اجل جو شڪار ٿيا ۽ 59 کان وڌيڪ زخمي به يا. ٻڌايو پيو وڃي ته آمريڪي ڳائڻي اريانا گرينڊي جي ڪنسرٽ دوران زوردار ڌماڪو ٿيو، جنهن ۾ آمريڪي ڳائڻي محفوظ رهي. اهڙي واقعي بعد برطانوي وزيراعظم ٿريسامي ڌماڪي کي دهشتگردي قرار ڏيندي پنهنجي چونڊ مهم ملتوي ڪري ڇڏي ۽ ان سان گڏوگڏ ٻين پارٽين طرفان به چونڊ مهم ملتوي ڪئي وئي.

برطانوي وزيراعظم ٿريسامي مانچسٽر ڌماڪي جي سخت لفظن ۾ مذمت ڪئي ۽ چيو ته مانچسٽر ڌماڪي ۾ معصوم ٻارڙن ۽ نوجوانن کي نشانو بڻايو ويو ۽ اهو عزم به ڪيو ته هو دهشتگردي خلاف ڪارروائي جاري رکندا. جيڪڏهن ڏٺو وڃي ته 8 جون 2017ع تي ٿيندڙ عام چونڊن تي به اها دهشتگردي تمام گهڻو اثر انداز ٿي سگهي ٿي، جيتوڻيڪ سمورين سياسي پارٽين طرفان چونڊ مهم ملتوي ڪئي وئي آهي پر ايندڙ چونڊن کان اڳ برطانيا جهڙي ملڪ ۾ دهشتگردي  جو واقعو وڏا سوال اٿاري ڇڏي ٿو ته ڇاڪاڻ ته اڳ برطانيا ۾ چونڊن کان اڳ اهڙو دهشتگردي جو واقعو پيش نه آيو آهي. جنهن سبب مانچسٽر ڌماڪو ۽ يورپي يونين کان ڌار ٿيڻ واري حتمي فيصلي کانپوءِ برطانيا جي حالتن ۾ تبديلي اچي  وئي آهي ايتري قدر جو سڪيورٽي جا به خدشا وڌندا پيا وڃن جنهن سبب لنڊن ۽ ٻين برطانيا جي ٻين شهرن ۾ پوليس کي ڪوڙا بم جا اطلاع به ملي رهيا آهن. هاڻ ڏسڻو اهو آهي ته برطانوي وزيراعظم وقت کان اڳ جيڪو چونڊون ڪرائڻ جو اعلان ڪيو هو ان تي برقرار رهندي يا وري دهشتگردي جو جواز ڄاڻائي چونڊن کي ڪجهه عرصو ملتوي ڪري ڇڏيندي.

sahibalisindhi@gmail.com

60 ڏينهن واري رپورٽ کانپوءِ ڇا ٿيندو؟

صاحب خان ڀٽي

پاناما ليڪس هڪ ڀيرو ٻيهر نواز ليگ سرڪار لاءِ هڪ چيلنج بڻجي ويو آهي، جڏهن ڊان ليڪس جو معاملو اٿيو ته سمورين پارٽين جو ڌيان صرف ڊان ليڪس تي .ئي هو ۽ ان معاملي جي جاچ لاءِ وڏا وڏا بيان ڏنا پئي ويا پر ان مان به نوازسرڪار پنهنجي جند آجي ڪرائي چڪي آهي ۽ هاڻ وري پاناما بابت هر هڪ پارٽي وزيراعظم کان وضاحت طلب ڪري رهي آهي، ڪجهه پارٽيون ته وزيراعظم نوازشريف کان استعيفيٰ جو مطالبو  به ڪري رهيون آهن ، ان باوجود نواز سرڪار  ڪنهن جي هڪ به نه ٻڌي آهي ۽ پاناما ڪيس کي عدالت ۾  به منهن ڏئي رهي آهي، هونءَ ته تحريڪ انصاف سربراهه عمران خان ڪڏهن به وزيراعظم نوازشريف  جي بيانن تي اعتبار ڪيو آهي پر جڏهن پاناما معاملو عدالت ويو ته تحريڪ انصاف جا ڌرڻا به ختم ٿيا ۽ پي ٽي آءِ ڪارڪنن به نواز سرڪار خلاف احتجاجي تحريڪ هلائڻ بند ڪئي، هن وقت به تحريڪ انصاف  پاناما واري معاملي کي روڊن تي نه آڻي رهي آهي ۽ نه ئي وري پاناما معاملي تي  ڪو اهڙو خاص بيان ڏنو پيو وڃي جنهن سان عدالت ڪاوڙ جو اظهار ڪري، مطلب ته تحريڪ انصاف به ٿورو احتياط کان ڪم وٺي رهي آهي, جنهن سان ملڪ اندر ڌرڻن واري سياست تي ڪافي حد تائين ضابطو اچي چڪو آهي،

رهي ڳالهه سياست چمڪائڻ واري ته ان حوالي سان مختلف پارٽيون ايندڙ چونڊن لاءِ تياري ڪرڻ ۾ مصروف ٿي ويون آهن، هڪ ڀيرو ٻيهر ملڪ اندر واعدن وارو سلسلو شروع ٿي ويو آهي ۽ سياسي پارٽين جي اڳواڻن طرفان عوام کي اهو اعتبار ڏيارڻ جي هر ممڪن ڪوشش ڪئي پئي وڃي ته جيڪڏهن سندن حڪومت قائم ٿي ته هو ملڪ اندر بجلي جو بحران ۽ ٻين مسئلن کي ختم ڪري ڇڏيندا ۽ اهڙيون دعوائون اهي ئي پارٽيون ڪري رهيون آهن جن جي ماضي واري حڪومتي  دور ۾ دهشتگردي ۽ بجلي جو وڏو بحران موجود هو پر ان باوجود اهي پارٽيون نواز سرڪار کي ئي ڏوهي قرار ڏئي رهيون آهن پر هن وقت سڄو ماحول تبديل ٿي ويو آهي ، هڪ طرف دهشتگردي ته ٻي طرف مختلف مسئلن ۾ ڦاٿل نواز سرڪار آهي، جنهن سبب ملڪ اندر امن امان واري صورتحال ڏينهو ڏينهن خراب ٿي رهي آهي ۽ اهو ان ڪري ٿي رهيو آهي جو هن ملڪ ۾ هڪ ڀيرو ٻيهر امن امان جي صورتحال خراب ٿي ئي آهي،

نوازسرڪار  پاناما ليڪس واري معاملي کي به منهن ڏئي رهي آهي ته سرحد وٽ به ڇڪتاڻ نواز ليگ جون ننڊون حرام ڪري ڇڏيو آهن، سرحدي ڇڪتاڻ تي ته سڄي قوم به پريشان  آهي ڇاڪاڻ ته ڀارتي هوائي فوج  جي سربراهه  آفيسرن کي مختصر نوٽيس تي آپريشن لاءِ تيار رهڻ جو حڪم ڏئي ڇڏيو آهي،  جنهن بعد خطي ۾ ڇڪتاڻ وڌي وڃڻ جا خدشا وڌي رهيا آهن، جيڪڏهن هن وقت به  بجلي جي بحران سان گڏ سرحدي ڇڪتاڻ  وڌي وئي ته اهو نواز سرڪار سميت هن ملڪ جي عوام لاءِ وڏو چيلنج هوندو. هونءَ ته ڪلڀوشن معاملي تي ڀارت تمام گهڻو ڪاوڙيل آهي، جنهن سبب سرحد تي ڇڪتاڻ به پيدا ڪئي پئي وڃي. هن وقت  ملڪ اندر نواز سرڪار پاناما بابت ٿورو گهٽ ڳالهائي رهي آهي ان جو سڀ کان وڏو سبب اهو ئي آهي ته پاناما ليڪس معاملو هاڻ  سپريم ڪورٽ ۾ هلي رهيو آهي ۽ ان حوالي سان نواز سرڪار ٿورو مطئمن به نظر اچي رهي آهي پر ماضي جيڪي به تحريڪ انصاف طرفان ڪرپشن خلاف ڌرڻا هنيا ويا، ان سان ملڪ ۾ نقصان به ٿيو ۽ عوام به پريشان ٿي پر حڪمرانن جي وار کي به لوڏو نه آيو ان جو اندازو هاڻوڪي وقت مان به لڳائي سگهجي ٿو.

جڏهن تحريڪ انصاف ڪرپشن خلاف مهم جي شروعات ڪئي ته ان وقت سڄي قوم جون نظرون عمران خان تي هنيون ۽ ملڪ جو عوام اهو سوچي رهيو هو ته هاڻ ملڪ اندر انقلاب ايندو ۽ تنهنجي واري منهنجي واري وارو سلسلو ختم ٿي ويندو پر پاناما ليڪس معاملي  تحريڪ انصاف جي سياسي طاقت کي تمام گهڻو نقصان پهچايو ۽ هر هڪ ماڻهو اهو سوچڻ تي مجبور ٿي ويو ته ڪرپشن خلاف ٿيندڙ احتجاج ۽ ڌرڻا صرف هڪ شخص ئي خلاف آهن تنهن جي ڪري عوام جو رجحان واپس ساڳين پارٽين ڏانهن ويو، هڪ ٻيو سبب اهو به هو ته جن پارٽين خلاف تحريڪ انصاف سربراهه عمران خان ڳالهائيندو هو، جڏهن انهن پارٽين مان ڪو به ماڻهو سندس پارٽي ۾ شموليت جي دلچسپي ظاهر ڪندو هو ته ان  جي  عمران خان آجيان ڪندو هو، هن وقت به ملڪ جا اڪثر ماڻهو  تحريڪ انصاف سربراهه عمران خان جي نئين پاڪستان واري نعري  تي متفق آهن ته هو هڪ نئون پاڪستان چاهين ٿا، اها عوام جي به خواهش آهي ته هڪ اهڙو نئون پاڪستان ٺاهيون وڃي جتي ماڻهو تعصب کان پاڪ هجن ۽ غريب قومن جا حق غضب نه ٿيندا هجن ۽ اهڙو قانون هجي جتي هر هڪ ماڻهو کي پنهنجي راءِ جي اظهار جو مڪمل  حق حاصل هجي ۽ ڪنهن کي به اهو اختيار نه هجي ته هو ڪنهن ٻي ماڻهو کي غداري جو لقب ڏي پر افسوس جو اڄ ڪلهه حق گهرندڙن ۽ سچ ڳالهائيندڙن کي غدار جي لقب سان سڏيو وڃي ٿو، جيڪو ايندڙ نسلن لاءِ تمام گهڻو هاڃيڪار ثابت ٿيندو،

جيڪي ماڻهو پاڻ کي سچو ۽ وفادار جو سرٽيفڪيٽ ڏئي رهيا آهن اهي ماڻهو هن ملڪ جو ٻيڙو ٻوڙي رهيا آهن جن کي هن ملڪ جي ڪا به پرواهه نه آهي ۽ نه هن ملڪ جي عوام سان ڪا دلچسپي آهي، ڀلي کڻي هن وقت تحريڪ انصاف کان مختلف پارٽيون ڪاوڙيل آهن پر تحريڪ انصاف عمران خان جا نئين پاڪستان جا نعرا  هن وقت به گونجي رهيا آهن پر افسوس جو پاناما معاملي تي هن وقت تحريڪ انصاف هڪ هنڌ بيهجي وئي آهي جنهن سبب تحريڪ انصاف سربراهه عمران خان پنهنجيون  سرگرميون محدود ڪري ڇڏيون آهن، بهرحال هاڻ تحريڪ انصاف  هن وقت پاناما معاملي تي شروعات کان وٺي هن وقت تائين تمام  گهڻو سرگرم نظر اچي رهي آهي ۽ اها ئي واحد پارٽي آهي جيڪا وزيراعظم نوازشريف لاءِ مٿي جو سور بڻيل آهي پر جڏهن پيپلزپارٽي جي حڪومت هئي ته ان وقت نواز ليگ به پيپلزپارٽي اهڙا ئي قدم کڻندي هئي جيڪي هن وقت تحريڪ انصاف نواز سرڪار خلاف کڻي رهيو آهي.  فرق صرف ايترو آهي جو ان وقت  يوسف رضا گيلاني کي عهدي تان هٽايو ويو هو پر هاڻ هن وقت به وزيراعظم نوازشريف پنهنجي عهدي تي برقرار آهي،

جيڪڏهن ڏٺو وڃي ته هن وقت پيپلزپارٽي به نواز سرڪار تي ٿورو ڪاوڙيل نظر اچي رهي آهي، اها ڪاوڙ پنهنجي مسئلن کي حل ڪرڻ لاءِ ڪئي پئي وڃي يا وري ملڪي مسئلا حل ڪرڻ بابت ظاهر ڪئي پئي وڃي، اها ته صرف پيپلزپارٽي کي ئي خبر هوندي، هونءَ  ته هن وقت پاناما ليڪس معاملي تي سياسي سرگرميون ڪافي حد تائين محدود ٿي ويون آهن پر سپريم ڪورٽ جي جوڙيل جي آءِ ٽي جي جاچ رپورٽ جو هر هڪ کي انتظار آهي، تحريڪ انصاف ته جي آءِ ٽي جي جاچ رپورٽ پڌري ڪرڻ جو به مطالبو ڪيو هو پر  اهڙي درخواست رد ڪئي وئي هئي، هن وقت سپريم ڪورٽ پاران ڏنل جي آءِ ٽي جي جاچ کي 15 ڏينهن کان مٿي ٿي ويو آهي ۽ ان حوالي سان جي آءِ ٽي جي  سربراهه واجد ضياءَ پاناما بابت ٿيل 15 ڏينهن واري جاچ جي رپورٽ سپريم ڪورٽ ۾ جمع ڪرائي ڇڏي آهي ۽ عدالت طرفان چيو ويو آهي ته جيڪڏهن ڪو جي آءِ ٽي سان سهڪار نه ڪري ته کين ٻڌايو وڃي، ايتري قدر جو عدالت پاران پاناما جي آءِ ٽي  جي رپورٽ تي اطمينان جو به اظهار ڪيو ويو ۽ چيو ويو ته جي آءِ ٽي کي وڌيڪ وقت نه ڏنو ويندو 60 ڏينهن ڏنا ويا هئا ۽ انهن ڏينهن اندر ئي جي آءِ ٽي کي پاناما ليڪس جي جاچ مڪمل ڪرڻي آهي، هاڻ صرف هر هڪ ماڻهو جي آءِ ٽي جي رپورٽ جو انتظار ڪري رهيو آهي، هونءَ ته نواز ليگ سرڪار ڊان ليڪس مان ته پنهنجي جند آجي ڪرائي چڪي آهي  ۽ پاناما ليڪس مان به اهو ئي ظاهر ٿي رهيو آهي ته ان معاملي کي به نواز سرڪار آساني سان منهن ڏئي ڇڏيندي.

Sahibalisindhi@gmail.com

Sahib Khan Bhatti Visiting Beautiful view of Manora Beach Karachi Sindh

Sahib Khan Bhatti Visiting Beautiful view of Manora Beach Karachi Sindh

Sahib Khan Bhatti Visiting Beautiful view of Manora Beach Karachi Sindh

Sahib Khan Bhatti Visiting Beautiful view of Manora Beach Karachi Sindh

Sahib Khan Bhatti Visiting Beautiful view of Manora Beach Karachi Sindh

Sahib Khan Bhatti Visiting Beautiful view of Manora Beach Karachi Sindh

Sahib Khan Bhatti Visiting Beautiful view of Manora Beach Karachi Sindh

Sahib Khan Bhatti Visiting Beautiful view of Manora Beach Karachi Sindh

Sahib Khan Bhatti Visiting Beautiful view of Manora Beach Karachi Sindh

Sahib Khan Bhatti Visiting Beautiful view of Manora Beach Karachi Sindh

Sahib Khan Bhatti Visiting Beautiful view of Manora Beach Karachi Sindh

Sahib Khan Bhatti Visiting Beautiful view of Manora Beach Karachi Sindh

Sahib Khan Bhatti Visiting Beautiful view of Manora Beach Karachi Sindh

Sahib Khan Bhatti Visiting Beautiful view of Manora Beach Karachi Sindh

Sahib Khan Bhatti Visiting Beautiful view of Manora Beach Karachi Sindh

Sahib Khan Bhatti Visiting Beautiful view of Manora Beach Karachi Sindh

Sahib Khan Bhatti Visiting Beautiful view of Manora Beach Karachi Sindh

Sahib Khan Bhatti Visiting Beautiful view of Manora Beach Karachi Sindh

Daily Awami awaz Karachi, Sahib khan bhatti article

Daily Kalyan Hyderabad, Sahib khan bhatti article

Daily Sukaar Karachi, Sahib khan bhatti article

Daily Barkha karachi, Sahib khan bhatti article

Daily Awami Soach karachi, Sahib khan bhatti article

Daily Mehran Hyderabad, Sahib khan bhatti article

Daily Waka karachi, Sahib khan bhatti

Daily Pak karachi, Sahib khan bhatti article

Daily Waka karachi, Sahib khan bhatti

Daily Waka karachi, Sahib khan bhatti

Daily Hilal e Pakistan karachi, Sahib khan bhatti Article

Daily Hilal e Pakistan karachi, Sahib khan bhatti Article

Daily Nijat Karachi, Sahib khan bhatti article

Daily Nijat Karachi, Sahib khan bhatti article

Daily Nijat Karachi, Sahib khan bhatti article

Daily Nijat Karachi, Sahib khan bhatti article

Daily Nijat Karachi, Sahib khan bhatti article

Daily Nijat Karachi, Sahib khan bhatti article

Daily Nijat Karachi, Sahib khan bhatti article

Daily Nijat Karachi, Sahib khan bhatti article

Daily Nijat Karachi, Sahib khan bhatti article

Suhrab ali bhatti

Suhrab ali bhatti

Daily Hilal e Pakistan karachi, Sahib khan bhatti Article

Sahib khan bhatti

ملڪ اندر وڌندڙ دهشتگردي ۽ سرحدي ڇڪتاڻ

صاحب خان ڀٽي

سنڌ اندر بک ۽ بدحالي سبب ماڻهو روزگار سانگي در بدر ڀٽڪي رهيا آهن پر سنڌ حڪومت توڙي وفاقي حڪومت روزگار جا موقعا فراهم ڪرڻ لاءِ ڪي به قدم نه کڻي رهِي آهي، جنهن سبب سنڌ اندر ماڻهو بي روزگاري ۽ بک بدحالي سبب پنهنجا ٻچا وڪرو ڪرڻ ۽ آپگهات ڪرڻ تي مجبور ٿي ويا آهن، ڪجهه نوجوان ته روزگار خاطر پرڏيهه به هليا ويا آهن ته ڪجهه وري بلوچستان ۽ پنجاب هليا ويا آهن ته جئين هو پنهنجي پيٽ جي بک اجهائي سگهن پر افسوس جو اهو پورهيو سندن هاڻ حياتي کسڻ لڳوآهي، هونءَ ته سنڌ اندر روزگار جا  تمام گهڻا موقعا موجود آهن پر ڌارين جي لوڌ ۽ مقامي فيڪٽرين ۽ ملين ۾ ماڻهن کي روزگار  فراهم نه ڪرڻ سبب امير سنڌ جا ماڻهو بک ۽ بدحالي جو شڪار ٿي ويا آهن،  هتي گيس، پيٽرول ۽  ڪوئلو به موجود آهي پر اتي به ڪم ڪندڙ  اڪثر ماڻهو به ڌاريا ڀرتي ڪيا ويا آهن، شايد سنڌ جو ڪو به اهو سرڪاري کاتو خالي نه هوندو جتي ڌارين جي لوڌ ڀرتي نه ٿيل هجي، مطلب ته ٻين صوبن جا ماڻهو پوليس سميت ٻين کاتن ۾ ڪم ڪندي نظر اچي رهيا آهن، نالي ماتر ڪجهه سنڌي وفاق ۽ صوبائي کاتن ۾ ڪم ڪندي نظر اچن پيا پر ان باوجود سنڌ حڪومت خاموش تماشائي بڻيل آهي ۽ سڄو تماشو ڏسي رهي آهي،

جڏهن سنڌ ۾ ڌارين جي لوڌ جي آمد جو سلسلو شروع ٿيو ته ان وقت به هتان جي ماڻهن خدشن جو اظهار ڪيو هو پر ان وقت به سنڌ جي ڪامورن خاموشي اختيار  ڪئي هئي ۽ چيو هو ته  مٿان کين دٻاءُ وڌو پيو وڃي ته انهن کي نه روڪيو وڃي، بهرحال هن وقت بلوچستان ۾ سنڌي پورهيتن کي شهيد ڪرڻ جو سلسلو شروع ٿي ويو آهي، جنهن بعد هڪ ڳالهه ته واضع ٿي وئي آهي ته حڪومت جيڪي هميشه دعوائون ڪندي رهندي آهي ته هنن  پنهنجي حڪومتي دور ۾ امن امان جي صورتحال بهتر ڪري ڇڏي آهي پر ان باوجود بلوچستان ۾سنڌي پورهيتن کي قتل ڪرڻ واقعا پيش اچڻ حڪومت جي ڪارڪردگي تي هزارين سوال اٿاري ڇڏين ٿا، گذريل ڏينهن به ريلوي واري وفاقي سعد رفيق چيو آهي ته هنن دهشتگردن جي چيلهه چٻي ڪري ڇڏي آهي پر جيڪڏهن ڏٺو وڃي ته دهشتگردن ئي سڄي ملڪ جي عوام جي چيلهه چٻي ڪري ڇڏي آهي ۽ انهن ئي دهشتگردن هزارين گهر اجاڙي ڇڏيا آهن پر حڪمران اڄ به اهو وڏي فخر سان چئي رهيا آهن ته هنن دهشتگردن جي چيلهه چٻي ڪري ڇڏي آهي، جيڪڏهن امن امان جي صورتحال واقعي بحال هجي ها ته بلوچستان ۾سنڌي پورهيتن کي قتل نه ڪيو وڃي ها ۽ نه ئي اتي ڌماڪا ٿين ها، اڄ هڪ طرف اقتصادي راهداري منصوبو هلي رهيو آهي ته مٿان وري ٻاهرن ملڪن جي سيڙپڪارن جي دلچسپي ظاهر ڪئي پئي وڃي، ان وقت جڏهن ملڪ اندر پورهيتن کي قتل ڪرڻ وارا واقعا ايندا رهيا ته پوءِ آخر ٻاهرن ملڪن جا واپاري هن  ملڪ ۾ سيڙپڪاري ڪئين ڪندا.

جيڪڏهن حڪومت پنهنجن معاملن کي حل ڪري وٺا ها ته اڄ ملڪ ۾ امن امان واري صورتحال بحال هجي ها پر افسوس جو حڪمران صرف پنهنجا مسئلا حل ڪرڻ ۾پورا نظر اچي رهيا آهن، وزيراعظم نوازشريف به ڀارتي واپاري سجن جندال سان ملاقات ڪئي هئي، جنهن جي اپوزيشن ليڊر سميت سمورن اڳواڻن وضاحت طلب ڪئي هئي پر ان وقت به نوازسرڪار طرفان به ڪو جواب نه ڏنو ويو هو ۽ هاڻ وري ڪلڀوشن جو معاملو به اٿيو آهي جنهن بابت به اپوزيشن ليڊر خورشيد شاهه چيو آهي ته ڪلڀوشن قومي سلامتي خلاف ڪم ڪري رهيو هو ۽ انصاف واري عالمي  عدالت مان کين ناڪامي ملي آهي. جيتوڻيڪ هن وقت ملڪ اندر بجلي ۽ گيس جو بحران موجود آهي پر ان سان گڏ ملڪ اندر سياسي ڇڪتاڻ به هلي رهي آهي، ان سان گڏوگڏ سرحدن وٽ به ڇڪتاڻ واري صورتحال قائم ٿي وئي آهي، انهي جي ڪري ڪڏهن افغان سرحدن تان پاڪستاني سرحدن ۾ فائرنگ ڪئي وڃي ٿي ته ڪڏهن وري  ايران طرفان سرحدي ڀڃڪري ڪئي وڃي ٿي، ڪجهه ڏينهن اڳ ايراني آرمي چيف چيو هو ته جيڪڏهن کين دهشتگردن  خلاف پاڪستان جي سرحدن ۾ به ڪارروائي ڪرڻي پئي ته هو ضرور ڪندا، اهڙي بيان کان پوءِ گذريل ڏينهن چاغي ويجهو سرحد وٽان ايراني فورسز طرفان مارٽرل گولا  فائر ڪيا يا، جنهن جي نتيجي ۾ ڪو به جاني نقصان نه ٿيو هو، هن وقت جيڪڏهن ڏٺو وڃي ته بلوچستان جو حالتون انتهائي خراب ٿي ويو آهن. جنهن سبب اتي حڪومت جي رٽ قائم ٿيندي نظرپئي اچي، ان جو چٽو مثال سنڌي پورهيتن جي قتل مان به ملي سگهي ٿو،

هن وقت وفاقي توڙي صوبائي حڪومتون  بلوچستان جي صورتحال ڏسي رهيون آهن پر پورهيتن جي حفاظت لاءِ ڪهڙا قدم کنيا ويا ان بابت ڪا به بريفنگ نه ڏني وئي آهي ۽ نه ئي وري بلوچستان ۾ امن امان جي صورتحال بابت ڪا واضع پاليسي جوڙي وئي آهي، هن وقت بلوچستان جي مختلف علائقن ۾ سنڌي پورهيتن کي نشانو بڻايو پيو وڃي، هاڻ خبر ئي نه ٿي پئي ته آخر بلوچستان ۾ ڇا ٿي رهيو آهي، جيڪڏهن حڪمران بلوچستان جي حالتن کان قوم آگاهه ڪن ها ته اڄ بلوچستان ۾ سنڌي پورهيت ڪڏهن شهيد نه ٿين ها نه ئي وري لاش سنڌ اچن ها. جڏهن گوادر ۾ سنڌي پورهيتن جو قتل عام شروع ٿيو هو ته ان وقت چيو ويو هو ته قاتلن کي انصاف جي ڪٽهڙي ۾ آندو ويندو پر ان وقت به ڪا خاص ڪارروائي نه ڪئي هئي ۽ نه شهيد ٿيل پورهيتن جي وارثن ڪا سارسنڀال لڌي وئي هئي. هڪ ڀيرو ٻيهر وري جڏهن بلوچستان ۾ پورهيتن کي قتل ڪيو ويو  ته ان وقت به سڀ اهو ئي سوچي رهيا آهن ته شايد انهن جو به تعلق سنڌ سان نه هجي ها، بهرحال هو مسئلو ختم ئي نه ٿيو هو ته مٿان وري ايراني سرحد کان مارٽر گولا فائر ڪيا ويا هئا ، مطلب ته هڪ طرف ايران  پاڪستاني حدن ۾ ڪارروائي ڪرڻ جي ڪوشش ڪري رهيو آهي ته مٿان وري افغانستان جو پاڪستان سان رويو بهتر نه آهي. ان جو اندازو ڪجهه ڏينهن پاڪ افغان سرحد وٽ فائرنگ  مان به لڳائي سگهجي ٿو. بهرحال  هن وقت بلوچستان ۾ سنڌي پورهيتن جي قتل سنڌ اندر ٻڙڌڪ مچائي ڇڏيوآهي پر ان باوجود حڪمران امن امان جي صورتحال بهتر ڪرڻ لاءِ سنجيده نظر نه پيا اچن.

جڏهن بلوچستان ۾ سنڌي پورهيتن جي قتل جون افواهون شروع ٿيو ته ان وقت به اهو ئي چيو ويو هو ته امن امان جي صورتحال بهتر آهي،، جيڪڏهن ڏٺو وڃي ته پورهيتن جو  بلوچستان ۾ قتل ٿيڻ  تمام گهڻن کي جنم ڏئي ڇڏيو آهي، سوچڻ جي ڳالهه آهي ته جيڪي سنڌي  پنهنجا اباڻا ڪک ڇڏي ٻي هنڌ ڪمائڻ نه ويندا آهن انهن کي ڪير وٺي بلوچستان ويو ۽ اتي وڃي ڪم ڪرائيندو هو، آخر انهن سنڌي پورهيتن کي ڪهڙي ضرورت پئي جو ذخيرن سان مالا مال سنڌ کي ڇڏي وڃي بلوچستان جي پهاڙن کي وسايو جيڪڏهن ان سموري صورتحال جو جائزدو وٺنداسين ذميوار حڪومت ئي نظر ايندي جيڪڏهن وفاقي حڪومت پورهيتن کي تحفظ فراهم ڪري ها ته اتي ڪنهن به شهر ۾ پورهيتن جو قتل عام نه ٿئي هئا، جيڪڏهن  حڪومت کي هن وقت بلوچستان جي حالتن کان آگاهه ڪري ته پوءِ به ڪيترن ئي معصوم ماڻهن جون حياتي بچي پوندويون ۽ تڏهن ممڪن ٿيندو جڏهن وزيراعظم بلوچستان  جي حالتن تي قوم کي آگاهي ڏيندو تڏهن وڃي ئي بلوچستان ۾ امن امان جي صورتحال بهتر ٿيندي ۽ پوريهيتن جو قتال عام رڪجي سگهندو.

sahibalisindhi@gmail.com