Saturday 31 December 2016
2016ع جا ڏنل گهاءُ ۽ نئين سال ۾ اميدون
صاحب خان ڀٽي
نئون سال 2017ع جو پهريون سج نيون اميدون کڻي اڀريو
آهي، سنڌ سميت سڄي دنيا ۾ امن ۽ شانتي جون دعائون به گهريون ويون آهن ۽ صوفين جي
سرزمين کي مذهبي ڪٽر پڻي کان نجات ڏيارڻ لاءِ عزم ورجايو ويو آهي پر اهو تڏهن ممڪن
ٿي سگهي ٿو جڏهن اسين گذريل سال مان ڪجهه سبق حاصل ڪري سگهون. سال 2016ع ته ڏکن،
سورن ۽ خوشين ۾ گذري ويو پر جيڪي گهاءُ ڏئي ويو آهي، شايد اهي ڪڏهن به ڀرجي نٿا
سگهجن. سنڌ ۾ ڌارين جي آبادڪاري کان وٺي سنڌ جي معدني وسيلن جي ڦرلٽ تائين هر هڪ
ساڃاهه وند ڳڻتي ظاهر ڪئي آهي ، ايتري قدر جو سنڌ جي ماروئڙن جي حقن لاءِ آواز به
اٿاريو آهي. جڏهن 2016ع ۾ خوشي وچان ملڪ جي مختلف شهرن ۾ فائرنگ ڪئي وئي هئي ته ان
وقت به ڪيترائي ماڻهو فوت ۽ زخمي به ٿي پيا هئا، 2 جنوري 2016 ع ۾ ڪنهن سوچيو به نه هو ته دنيا اندر دهشتگردي جي
پهرين واقعي جي شروعات ڀارت کان ٿيندي، جڏهن پٺاڻ ڪوٽ تي حملو ٿيو هو ته ان ۾
ڪيترائي ڀارتي فوجي اهلڪار مارجي ويا هئا، جنهن جو الزام پاڪستان تي مڙهيو ويندو،
پهرين جنوري تي ڀارتي پنجاب ۾ پٺاڻ ڪوٽ ايئربيس تي حملو ٿيو هو، جنهن جو الزام پاڪستان
مٿان مڙهيو ويو هو پر اهو ڀارت ثابت نه ڪري سگهيو هو.2016ع جي 2 جنوري تي سعودي عرب شعيا اڳواڻ نمر النمر سميت
47 ڄڻن جا سر قلم ڪري ڇڏيا هئا، جنهن تي سعودي عرب ۽ ايران وچ ۾ ڇڪتاڻ پيدا ٿي وئي
هئي ۽ عرب سڳورن پاڪستان جا دورا ڪرڻ شروع ڪري ڇڏيا هئا، ملڪ جي مختلف اڳواڻن
طرفان اهي بيان به جاري ڪيا ويا هئا ته سعودي عرب ۽ ايران ٻئي اسلامي ملڪ آهن،
جنهن سبب پاڪستان کي ٽياڪڙي وارو ڪردار ادا ڪرڻ گهرجي.
4 جنوري تي عراق ۾ عسودي
سفارتخاني تي راڪيٽ حملو ٿيو هو، جڏهن ته ايران جي گادي واري شهر تهران ۾ به سعودي
سفارتخاني تي حملو ڪيو ويو هو، جنهن جي سعودي عرب سخت لفظن ۾ مذمت ڪئي هئي. 4
جنوري 2016ع ۾ خيبرپختونخواهه جي بنون واري علائقي ۾ اسپيشل پوليس يونٽ ڪارروائي
ڪري 6 دهشتگردن کي ماري ڇڏيو هو. خيبروپختونخواهه جي گادي واري شهر پشاور ۾
سڪيورٽي فورسز جي ٽرڪ ويجهو ڌماڪو ٿيو هو.
4 جنوري 2016ع ۾ ڀارتي رياست مانيپور ۾ زلزلي جي نتيجي ۾ 10 کان وڌيڪفوت ۽ 100 کان
وڌيڪ زخمي ٿي پيا هئا. 5 جنوري 2016ع ۾ افغانستان
جي سرحدي علائقن بني ڪوٽ، بانڊر، نازيان ۽
ٻين علائقن ۾ ٻن طالبان گروپن ۾ چڪرين دوران 35 کان وڌيڪ دهشتگرد مارجي ويا هئا. 7
جنوري 2016ع ۾ لبيا پوليس ٽريننگ سينتر تي
آپگهاتي بم حملي ۾ 70 کان وڌيڪ مارجي ويا هئا، جڏهن ته 120 کان مٿي زخمي به ٿي پيا
هئا. 7 جنوري 2016ع ۾ والاريل ڪشمير جو بي اختيار وڏو وزير مفتي سعيد بيماري سبب
لاڏاڻو ڪري ويو هو. جنوري ۾ اتر ڪوريا طرفان پهريون هائيڊرون بم جو ڪامياب تجربو
ڪرڻ جي دعويٰ ڪئي وئي هئي. 9 جنوري 2016ع ۾ سمنڊ سنڌ جي 20 لک ايڪڙ زمين ڳڙڪائڻ
جواعتراف ڪيو ويو هو، جڏهن ته 13 لک ايڪڙ زمين سمنڊ ۾ غرق ٿيڻ جو اعتراف ڪيو ويو
هو. 13جنوري 2016ع اففانستان جي جلال آباد شهر ۾ پاڪستاني قونصلخاني ويجهو آپگهاتي
حملي ۾ 5 کان وڌيڪ ماڻهو مارجي ويا، 12 ۽ 13 جنوري جي وچ ۾ ڪوئيٽا سيٽلائيٽ ٽائون ۾ پوليو سينٽر ڀرسان ڌماڪو ٿيو هو جنهن جي نتيجي ۾ 12 پوليس اهلڪار ۽ هڪ ايف
سي اهلڪار شهيد ٿي ويو هو.
14 جنوري 2016ع ۾ انڊونيشيا جي گادي واري شهر ۾ جڪارتا ۾ هڪٻئي
پٺيان 6 ڌماڪن ۽ فائرنگ جي نتيجي ۾ گهٽ ۾ گهٽ 6 ڄڻا مارجي ويا هئا. 14 جنوري 2016ع
۾ پوليو سينٽر تي ٿيل آپگهاتي بم ڌماڪي جو ڪيس اڻڄاتل جوابدارن خلاف داخل ڪيو
ويوهو، 14 جنوري 2016 تي پاڪستان ۽ ڀارت وچ ۾ پرڏيهي سيڪريٽريز سطح تي 15 ٿيندڙ
اسلام آباد ڳالهيون ملتوي ڪيون ويون هيون. 16 جنوري 2016ع ۾ اولهه آفريڪي ملڪ برڪينا فاسو
جي گادي واري شهر اوگاڊو جي هوٽل تي دهشتگردن جي حملي ۾ 20 کان وڌيڪ ماڻهو مارجي
ويا هئا. 18 آڪٽوبر 2016ع تي گستاخ مواد
اپلوڊ ٿيڻ سبب پاڪستان ۾ پنج سالن تائين بند رهندڙ يوٽيوب سروس کي به بحال ڪيو ويو
هو. 19 جنوري 2016 ع ۾ خيبر ايجنسي جي علائقي جمرود ۾ خاصه دار فورس جي چيڪ
پوسٽ ويجهو ڌماڪي جي نتيجي ۾ 5 ڄڻا مارجي ويا ۽ 15 کان وڌيڪ زخمي ٿي پيا هئا.
2016ع ۾ ٿر ۾ ڏڪار واري صورتحال رهي، جنهن دوران ڪيترائي معصوم ٻارڙا فوت ٿي ويا
هئا. مٺي اسپتال ۾ ڪيترائي معصوم ٻارڙا دوائن جي کوٽ سبب حياتي جي جنگ هارائي ويٺا
هئا. جنوري ۾ ئي چارسده ۾ باچا خان يونيورسٽي تي دهشتگرد حملي ۾ هڪ
پروفيسر سميت 20 کان وڌيڪ ماڻهو شهيد ٿي ويا هئا. هن حملي ۾ مارجي ويلن ۾ شاگردياڻيون
به شامل هنيون. 20 جنوري 2016 ۾ بلوچستان
جي علائقي بارکان ۾ايف سـِي جي ڪارروائي دوران فائرنگ جي ڏي وٺ ۾ 3 دهشتگرد مارجي ويا هئا ۽ ٽـِن دهشتگردن کي گرفتار
ڪيو ويو هو.
20 جنوري ۾ 2016 ع ۾ پيرو
۾ هڪ پل تان مسافر بس ڪري پوڻ جي نتيجي ۾ 17 ڄڻا فوت ۽ ڪيترائي زخمي ٿي پيا
هئا. 21 جنوري 2016ع ۾ فلڪيات جي امريڪي ماهرن کي نظام شمسي ۾ نائين سياري جي
موجودگي جون شاهديون ملي ويون هيون، جيڪو پلوٽو کان به پري مدار ۾ گردش ڪرڻ بابت
ٻڌايو ويو هو. 22 جنوري 2016ع ۾ ترڪي جي سامونڊي علائقي ۾ پناهگيرن جو ٻيڙو اونڌو
ٿيڻ سبب 12 ماڻهو ٻڏي فوت ٿي ويا هئا، جڏهن ته 26 کي بچايو ويو هو، 22جنوري 2016ع
۾ پشاور جي يڪه توت واري علائقي ۾ هٿياربندن جي فائرنگ ۾ مردان سان تعلق رکندڙ
ايليٽ فورس جا 2 اهلڪار شهيد ٿي وياهئا. 23 جنوري 2016ع ۾ مس يونيورس جو اعزاز
ماڻيندڙ فلپائن جي سونهن راڻي پيا ورزباڪ جي وطن پهچڻ تي پرجوش آجيان ڪئي وئي
هئي26 جنوري 2016ع لاطيني آمريڪا جي ملڪن ۾ زِيڪا وائرس سٽيل مائرون ننڍن مٿن
واران ايبنارمل ٻار پيدا ڪرڻ لڳيونهيون،، وائرس جو سڀ کان وڌيڪ نشانو بڻيل برازيل
جي طبي ماهرن عورتن کي محتياط رهڻ جي هدايت ڪئي هئي، ۽ هي وائرس تيزي سان پکڙجي
رهيو هو. 26 جنوري 2016ع تاريخي ايٽمي ٺاهه کانپوءِ يورپ ايران لاءِ پنهنجا دروازا
کولي ڇڏيا هئا.
29 فيبروري 2016ع ۾ هانگ
ڪانگ ۾ پوليس پاران رستن تان حددخليون هٽائڻ دوران مڇريل ماڻهن ۽ پوليس وچ ۾
چڪريون ٿيو هيون، جنهن دوران ڪيترائي ماڻهو زخمي ٿي پيا هئا. 4 جنوري 2016ع ۾
ڀارتي رياست مني پور ۾ 6 ڏهائي 8 جي شدت سان زلزلي سبب ڪيترائي گهر ڊهي پٽ پئجي
ويا هئا، جنهن جي نتيجي ۾ 6 ڄڻا فوت ۽ 100 کان وڌيڪ ماڻهو زخمي ٿي پيا،7
جنوري 2016ع لبيا ۾ پوليس ٽريننگ سينٽر تي آپگهاتي بم حملي ۾ 65 کان وڌيڪ مارجي
ويا هئا، 13 جنوري 2016ع افغانستان جي جلال آباد شهر ۾ پاڪستاني قونصلخاني ويجهو
آپگهاتي حملي ۾ گهٽ ۾ گهٽ 5 ڄڻا مارجي ويا هئا. 12 جنوري 2016ع ۾ ترڪي جي شهر
استبول ۾ سياحتي مرڪز آڏو آپگهاتي بم ڌماڪي جي نتيجي ۾ 10 ڄڻا مارجي ويا ۽ ڪيترائي
زخمي ٿي پيا هئا. 11 جنوري 2016ع ۾ ڏکڻ ميڪسيڪو ۾ فٽبال ٽيم جي بس سان حادثي جي
نتيجي ۾ 20 رانديگر فوت ٿي ويا هئا،20 ڊسمبر 2016ع ۾ ترڪي جي راڄڌاني انقره ۾ روسي
سفير جي قتل کانپوءِ سڄي دنيا جي روسي سفارتخانن جي سڪيورٽي سخت ڪئي وئي هئي ۽
ٻنهي ملڪن ۾ ڇڪتاڻ پيدا ٿيڻ جو خدشو وڌي ويو هو.2016ع جي سال جي شروعات ۾ اسلام
آباد جي ريڊ زون ۾ مذهبي جماعتن ڌرڻو هڻي پارليامينٽ هائوس ۾ داخل ٿيڻ جي به ڪوشش
ڪئي هئي. اڳوڻي آرمي چيف جنرل راحيل شريف به پنهنجي ملازمت جي مدي تي رٽائرڊ ٿي
ملڪ جي تاريخ ۾ هڪ تاريخ رقم ڪئي ۽ نئون آرمي چيف جنرل قمر جاويد باجوه کي ڪيو
ويو. 2016ع ۾ مارچ مهيني ۾ بلوچستان مان را جي ايجنٽ ڪلڀوشن ياديو کي گرفتار ڪيو يو هو.
21 مئي 2016 ع ۾ بلوچستان ۾ طالبان سربراهه ملا اختر منصور کي آمريڪي ڊرون حملي ۾ ماريو ويو
هو. جون مهيني پاڪستان ۽ افغانستان وچ ۾
ڇڪتاڻ وڌي وئي هئي ۽ ڪجهه وقت کان پوءِ پاڪستان طرفان افغانستان جي سرحد وٽ گيٽ
هڻڻ جو فيصلو ڪيو ته ان وقت افغانستان
ڏمرجي پيو هو. 2016ع ۾ هڪ طرف ڀارت سرحد وٽ فائرنگ ڪري رهيو هو ته ٻي طرف وري
افغانستان فورس جا اهلڪار به سرحد تي پاڪ فوج جا جوان شهيد ڪري رهيا هئا. 22 آگسٽ
2016ع ۾ ملڪي سياست ۾ هڪ وڏي تبديلي آئي
هئي جيڪو شخص ڪلاڪن جا ڪلاڪن سڀني خلاف زهر اوڳاڇيندو هو، ان سڪيورٽي ادارن سان گڏ
هن ملڪ خلاف ڳالهايو ته ان تي به پابندي لڳائي وئي پر هن وقت تائين ان تنظيم خلاف
ڪا خاص ڪارروائي نه ڪئي وئي آهي، 29 نومبر تي آرمي چيف جنرل راحيل شريف رٽائرڊ ٿي
ويو هو، جڏهن ته ملڪ جي مختلف شهرن ۾ پاناما معاملي تي وڏا وڏا ڌرڻا ۽ احتجاج ڪيا
ويا هئا. 2016ع ۾ ڪوئيٽا ۾ پوليس ٽريننگ سينٽر تي به حملو ڪيو ويو هو جنهن دوران
ڪيترائي اهلڪار شهيد ٿي ويا هئا ۽ ايمبولينسز نه هجڻ سبب لاش گاڏين جي ڇتن تي رکي
وارثن ڏانهن اماڻيا ويا هئا.
جڏهن گوادر ۾ چين ٻيڙي کي روانو ڪرڻ جي افتتاحي تقريب
هلي هئي ۽ جشن ملهايو پيو ويو ته دهشتگردن
درگاهه شاهه نوراني تي آپگهاتي حملو ڪيو هو جنهن ۾ ڪيترائي عقيدتمند شهيد
ٿي ويا هئا ۽ پر ان آپگهاتي ڌماڪي ۾ شهيد
ٿيلن جي وارثن وٽ بروقت لڙي نه آيو هو. شڪارپور ۾ عيدالاضحيٰ جي ڏهاڙي تي آپگهاتي
حملي آورن امام بارگاهه ۾ داخل ٿيڻ جي ڪوشش ڪئي هئي جنهن کي هڪ بهادر پوليس اهلڪار
روڪي ورتو هو ۽ پنهنجي جان جو نظرانو ڏئي دهشتگردن جي منهن تي دانگي ملي ڇڏي هئي. بهرحال
2016ع سال صرف ڏک ۽ ڏک ڏئي هليو ويو آهي ۽
نئين سال جو سج اڀريو آهي ان وقت صرف دنيا جي مالڪ کان صرف هڪ دعا گهرنداسين ته هن
صوفين جي سرزمين کي مذهبي انتهاپسندي کان مڪمل طور ڇٽڪارو ڏياري ته جئين ڪو به شخص
مذهب جي نالي تي ڪنهن کي قتل نه ڪري ۽ نه ئي ڪنهن نابالغ جو مذهب تبديل ڪرائي
سگهي، صوفين جي ڌرتي تي ان ڏينهن کان دهشتگردي کي هٿي ملي آهي جنهن ڏينهن کان هتان
جي چونڊيل نمائندن اقتدار جي لالچ سنڌ کي عالمي يتيم خانو بڻائڻ شروع ڪيو نه ته
ماضي ۾ سنڌ کي صوفين ۽ اوليائن جي ڌرتي سڏيو ويندو هو ۽ اڄ به سڏيو پيو وڃي ۽ امن
۽ شانتي جو لقب ڏنل هو پر اڄ انتهاپسندي سبب هتان جو امن ۽ سڪون مڪمل طور تباهه ٿي
چڪو آهي، ٻين ملڪن ۾ دهشتگرد هتي اچي انتهاپسندي پکيڙي رهيا آهن ۽ حڪمران اقتدار جي لالچ ۾ اگهور ننڊ ستل
آهن.
Friday 30 December 2016
آمريڪا، روس ڇڪتاڻ ڪٿي دنگ ڪندي؟
صاحب خان ڀٽي
8 نومبر 2016 ۾ ٿيل صدارتي چونڊن کان
پوءِ آمريڪا ۽ روس وچ ۾ ڇڪتاڻ تيز ٿي وئي آهي، ڪڏهن شام تڪرار تي ٻنهي ملڪن ۾
اختلاف وڌي رهيا آهن ته ڪڏهن وري روس تي آمريڪي صدارتي چونڊن ۾ هيڪنگ جا الزام
لڳايا پيا وڃن، جنهن کي روس هر ڀيري رد ڪندو رهيو آهي، روسي صدر ولادي ميرپيوٽن
ڪجهه ڏينهن اڳ چيو هو ته روس جي آمريڪي صدارتي چونڊن ۾ ڪا به مداخلت نه هئي، اهڙن الزامن کي لڳائڻ
کان پاسو ڪيو وڃي، پر ان باوجود ٻنهي ملڪن طرفان هڪ ٻئي خلاف بيان بازي بند نه ٿي
سگهي آهي، جنهن جو سلسلو اڄ به جاري آهي
پر انهن ۾ هاڻ تيزي اچي چڪي آهي ۽ اها ڇڪتاڻ وڃي ٻنهي ملڪن جي سفارتي لاڳاپن تائين
پهچي چڪي آهي، آمريڪا به روس جي 35 سفارتڪارن کي ناپسنديده قرار ڏئي جلد کان جلد
ملڪ ڇڏڻ جو حڪم ڏئي ڇڏيو آهي، جنهن تي روس طرفان سخت لفظن ۾ مذمت ڪئي وئي آهي، هڪ
ڳالهه ته صاف ظاهر آهي ته آمريڪا طرفان روسي سفارتڪارن کي ملڪ ڇڏڻ بعد روس به ڪو
نه ڪو سخت قدم ضرور کڻندو، پر ان سان گڏ روسي پرڏيهي وزارت جي ترجمان اهو بيان به
جاري ڪيو آهي ته هو 20 جنوري تائين نئين چونڊيل صدر ڊونالڊ ٽرمپ جو انتظار ڪندا ۽
پنهنجو معاملو ان اڳيان رکندا، روسي پرڏيهي وزارت جي ترجمان طرفان اهو به چيو ويو
آهي ته اوباما انتظاميا آمريڪا ۽ روس جي لاڳاپن کي تباهه ڪرڻ چاهي ٿي، جنهن سبب
اهڙا قدم کنيا پيا وڃن، آمريڪي ميڊيا تي به روس بابت بحث تيز ٿي ويو آهي. آمريڪي
ميڊيا دعويٰ ڪئي آهي ته آمريڪي صدر بارڪ اوباما جي حڪم بعد روسي سفارتڪارن کي
نيڪالي ڏني وئي، جيتوڻيڪ آمريڪي صدر بارڪ اوباما جي حڪم بعد روسي سفارتڪارن کي
ناپسنديده قرار ڏئي ملڪ ڇڏڻ جو حڪم ڏنو ويو آهي پر ان باوجود ڊونالڊ ٽرمپ اهو چئي
رهيو آهي ته اوباما انتظاميه صدارتي چونڊن ۾ روسي هيڪنگ جا ثبوت ڏئي عوام آڏو آڻي
نه ته خاموش ٿي وڃي.
آمريڪا ۾ 8 نومبر تي ٿيل صدارتي چونڊن
۾ ري پبلڪن پارٽي جي اميدوار ڊونالڊ ٽرمپ اڪثريت سان ڪاميابي ماڻي، جنهن بعد
آمريڪي صدر بارڪ اوباما شڪست کي قبولي اقتدار جي منتقلي بابت به ڊونالڊ ٽرمپ سان
ڳالهيون ڪيون هيون ۽ ڪجهه پاليسين کي برقرار رکڻ جي سفارش به ڪئي هئي، ٻنهي اڳواڻن ۾ اها ملاقات تمام
گهڻي دير تائين ته نه ٿي هئي پر ٻنهي اڳواڻن جي ملاقات کان پوءِ اهو محسوس ٿي رهيو
هو ته ٻنهي اڳواڻن ۾ ڪي به اختلاف نه آهن ۽ نه ئي ٻئي اڳواڻ اليڪشن ٿيڻ بعد هڪ ٻئي
جي خلاف ڪي بيان ڏيندا، جيتوڻيڪ ڊيموڪريٽڪس جي اميدار هيلري ڪلنٽن واحد آمريڪي
عورت هئي جنهن بابت بارڪ اوباما به چيو هو
ته جيڪڏهن هيلري ڪلنٽن صدر بڻجي وئي ته اها آمريڪا جي پهرين عورت صدر هوندي ۽ کيس
اهو اعزاز آمريڪي عوام به ڏياري سگهي ٿو پر چونڊ نتيجن جا مختلف آيا جنهن سبب
صدارت لاءِ ڊونالڊ ٽرمپ تمام گهڻا ووٽ کڻي هيلري کان اڳڀرو رهيو، ايتري قدر جو
چونڊ مهم دوران ڊونالڊ ٽرمپ هيلري ۽ سندس مڙس کي تنقيد جو نشانو بڻائڻ سان گڏ هن
مسلمانن خلاف به زهر اوڳاڇيو هو، جنهن بعد اولهه ملڪن جي اسلامي ملڪن بابت پاليسي
واضع ٿيندي پئي وڃي. بهرحال آمريڪي چونڊون
ته خريت سان ٿي ويو پر ڪنهن به شخص اهو نه سوچيو هو ته ڪو آمريڪا ۾ آمريڪي جهنڊن
کي ساڙيو ويندو ۽ نه ئي ڪنهن اهو سوچيو هو ته ڊونالڊ ٽرمپ جي چونڊن ۾ ڪاميابي بعد
هر طرف مايوسي پکڙجي ويندي، ان جا به کوڙ سارا سبب هئا پر اها صورتحال ايتري شدت
اختيار ڪري ويندي شايد ان جو ڪنهن اندازو به نه لڳايو هو، جڏهن کان ڊونالڊ ٽرمپ
صدارتي چونڊون کٽيون آهن، ان ڏينهن کان آمريڪي صدر بارڪ اوباما مختلف ملڪن جا دورا
ڪري رهيو آهي، ايتري قدر جو هن ڪيوبا سان لاڳاپا بحال ڪرڻ سان گڏ جاپان ڏانهن تمام
گهڻو ڌيان ڏنو آهي ۽ آمريڪي صدر بارڪ اوباما جاپان وڃي ٻي عظيم جنگ ۾ مارجي ويل
آمريڪي فوجين جي يادگار تي گلن جون چادرون
به چاڙهيون هيون، هڪ طرف بارڪ اوباما مختلف ملڪن جا دورا ڪري پراڻا اختلاف ويسارڻ
جي هر ممڪن ڪوشش ڪري رهيو آهي.
هونءَ ته آمريڪا ۽ روس ۾ لاڳاپا ڪي خاص
بهتر نه رهيا آهن، ڊسمبر 2015ع ۾ صدر بشارالاسد جي حمايت ۾ روسي فضائي جهاز
ڪارروايون ڪندا رهيا آهن، مارچ 2011ع جڏهن شام تڪرار شروع ٿيو هو تڏهن کان هن وقت
تائي هزارين شامي شهري مارجي چڪا آهن.جنهن تي عالمي طاقتون به آمهون سامهون آهن.
ان کان اڳ به ڪيترائي روسي جهاز شام
ڪارروائي ڪري چڪا آهن، جنهن تي هن وقت
تائين روس ڪوبه رد عمل نه ڏيکاريون آهي پر حالتون تبديل ٿي رهيون آهن ۽ ٻي ملڪ هڪ
ٻئي کان ڏور ٿيندا پيا وڃن جنهن مان اهو
اندازو لڳائي سگهي ٿو ٻنهي ملڪن ۾ جيڪڏهن اڃا به وڌيڪ اختلاف وڌيا ته ان جو
سڀ کان نقصان به آمريڪا ۽ روس کي ئي ٿيندو، ڇاڪاڻ ته هن وقت روس آمريڪي صدر ڊونالڊ ٽرمپ کي پاڻ طرف ڪري
ڪرڻ جي ڪوشش به ڪري رهيو آهي، جيتوڻيڪ ڊونالڊ ٽرمپ به سڄي دنيا کي 20 جنوري تائين
انتظار ڪرڻ جو چئي چڪو آهي ته 20 جنواري تي حالتون تبديل ٿي وينديون، اسرائيل
طرفان ڊونالڊ ٽرمپ ۾ وڏيون اميدون رکيون پيون
وڃن، هڪ طرف فلسطين ۾ نين يهودي وسندين جي تعمير کي روڪڻ گڏيل قومن ۾
اسرائيل جي شڪايت ڪئي وئي آهي ته ٻي طرف وري ڊونالڊ ٽرمپ گڏيل قومن جو ساٿ ڏيڻ
بدران انهن جو ساٿ ڏيڻ جي ڪوشش ڪري رهيو آهي جنهن سان نه ته ڪا بهتري اچي سگهي ٿي
۽ نه ڪا ڀلائي جي اميد ڪري سگهجي ٿي،
جيڪڏهن هن وقت به آمريڪي عوام ڪو جلد قدم نه کنيو ته لڳي ٿو ته آمريڪا ۾
صدارتي چونڊن وارو معاملو انتهائي خطرناڪ رخ اختيار ڪري وٺندو ۽ آمريڪا جي ڪيترين
رياستن ۾ ڏڦيڙ به پکڙجي سگهجن ٿا، جيڪڏهن ڏٺو وڃي ته آمريڪا ۾ حالتون خراب ٿيون ته
ان جو ذميوار به ڊونالڊ ٽرمپ ۽ بارڪ اوباما ئي هوندا. في الحال ته ٻنهي اڳواڻن
طرفان اهڙي عمل جي سخت مخالفت ڪئي وئي آهي، جنهن اهو اندازو لڳائي سگهجي ٿو روس
آمريڪا سان لڳاپا خراب نه ٿو ڪرڻ چاهي پر ان باوجود آمريڪا ۾ روسي هيڪنگ جا الزام
سمجهه کان ٻاهر نظر اچي رهيا آهن. جيڪڏهن ٻنهي ملڪن ۾ هيڪنگ وارو معاملو ڳالهين ذريعي حل نه ٿيو ته
شايد اهو تڪرار هٿيار استعمال ڪرڻ تائين به پهچي سگهي ٿو، جنهن لاءِ هر ملڪ کي تيار
رهڻو پوندو، ڇاڪاڻ ته جڏهن ڏاندن جي ويڙهه ٿيندي آهي ته ٻوٽا به لتاڙبا آهن.تنهن
جي ڪري جيتري احتياط ڪئي وڃي اوترو گهٽ آهي. هونءُ ته جڏهن به ڪنهن بي ملڪ جو
جهيڙو ٿيندو آهي ته هر ملڪ انهن کي ڳالهين جو دڳ اختيار ڪرڻ جو مشورو ڏيندا آهن پر هن ڀيري آمريڪا ۽ روس جي
وڌندڙ ڇڪتاڻ تي ڪيترائي ملڪ هن وقت به خاموش آهن.
Thursday 29 December 2016
Wednesday 28 December 2016
پنجاب ۾ پيپلزپارٽي جو قلعو مضبوط ٿيندو؟
صاحب خان ڀٽي
پيپلزپارٽي جي ڪو چيئرمين ۽ اڳوڻي صدر آصف علي زرداري
ڏيهه واپس پهچڻ بعد 27 ڊسمبر تي خوشخبري ٻڌائڻ جو اعلان ڪيو هو جنهن بعد سڄي ملڪ ۾
تجزيه نگارن ۽ سياسي مبصرن ۾ بحث ڇڙي ويا
هئا ته آخر اها خوشخبري ڪهڙي هوندي؟ ۽ هر هڪ ماڻهو پنهنجو پنهنجو تجزيو پيش ڪري رهيو پر
جڏهن 27 ڊسمبر وارو ڏينهن آيو ته
ان وقت اڳوڻي صدر آصف علي زرداري وڏي آواز سان خطاب ڪندي خوشبري بابت ٻڌائندي چيو
ته هو ۽ سندس فرزند بلاول ڀٽو زرداري چونڊن ۾ حصو وٺي پارليامينٽ جي سياست ڪندا،
اهڙي اعلان کانپوءِ ڪجهه اڳواڻن ۾ مايوسي ڇائنجي وئي ته ڪجهه وري خوش به ٿيا، ڳڙهي خدا بخش جي شهيدن جي
قبرن تي گلن جو چادرون به چاڙهيون ويون. اڳوڻي صدر آصف علي زرداري پنهنجاب خطاب ۾
چيو ته بلاول ڀٽي زرداري جمهوري مطالبا ڪيا آهن ۽ احتجاج انهن جو جمهوري حق آهي. شهيد
بينظير ڀٽو جي نائين ورسي جي موقعي تي
پيپلزپارٽي جي مختلف اڳواڻن به خطاب ڪيو،
بهرحال خوشبري ٻڌڻ کان پوءِ لڳي رهيو آهي ته آصف علي
زرداري هن ڀيري پارٽي کي مضبوط ڪرڻ لاءِ ميدان ۾ لٿو آهي شايد کيس هاڻ خبر پئجي
چڪي آهي ته پنجاب ۾ سندس پارٽي ڪمزور ٿي وئي آهي ۽ ان جو اندازو کيس خالي تڪن تي
ٻيهر ٿيل چونڊن مان ٿيو آهي، ڇاڪاڻ ته ڪجهه عرصي کان پيپلزپارٽي پنجاب ۾ سياسي اثر
رسوخ وڃائيندي پئي وڃي پر پي ٽي آءِ پنجاب ۾ پنهنجا پير ڄمائڻ ۾ ڪامياب ٿي رهي
آهي، ان جو سڀ کان وڏو سبب اهو آهي ته عمران خان پاناما معاملي تي پنهنجو موقف
واضع رکيو آهي ۽ سندس احتجاجن ۽ ڌرڻن کيس عوام ۾ وڌيڪ مقبوليت ڏياري آهي، اهو ئي
سبب آهي جو وزيراعظم نوازشريف کان ويندي سعد رفيق تائين سمورا نواز ليگ اڳواڻ عمران خان جي احتجاجي ڌرڻن کان
خوفزده نظر ايندا آهن، بهرحال تحريڪ انصاف
سربراهه عمران خان پاناما معاملي تي وزيراعظم نوازشريف خلاف ته ڳالهايو آهي ۽
سندسن خاندان بابت بيان به ڏنا آهن، ايتري قدر جو عمران خان شايد ئي ڪو اهڙو نواز
ليگ اڳواڻ ڇڏو هجي جنهن کي پنهنجن تير
جهڙن لفظن سان وار نه ڪيو هجي، صرف هڪ
اڳواڻ نواز ليگ جو اهڙو به آهي جنهن بابت هن وقت تائين عمران خان ڪو خاص
بيان نه ڏنو آهي ۽ نه وري ان خلاف پنهنجن جلوسن ۽ احتجاجن ۾ ڳالهايو آهي، اهو
ٻيو ڪو نه پر صرف چوڌري نثار ئي آهي،
جيڪڏهن هن وقت پيپلزپارٽي جي سنڌ ۾ پوزيشن ڏٺي وڃي ته
ٻين جي ڀيٽ سڀ کان وڌيڪ مضبوط پارٽي پيپلزپارٽي آهي ۽ هتان جا وڏيرا ۽ بااثر
شخصيتون به پيپلزپارٽي ۾ شامل ٿي چڪيون آهن، جيڪو سلسلو شايد اڳتي به هلي سگهي،
ڇاڪاڻ ته پيپلزپارٽي چيئرمين بلاول ڀٽي
زرداري جي قيادت ۾ ڪارڪن تمام گهڻو خوش نظر اچي رهيا آهن ۽ آصف علي زرداري به ڏيهه
واپس اچي ويو آهي. ڪجهه سياسي اڳواڻ اهو
به چئي رهيا آهن ته آصف علي زرداري ڏيهه ته آيو آهي پر وٽس ريٽرن ٽڪيٽ به موجود آهي. بهرحال
پيپلزپارٽي چيئرمين پرڏيهه وڃي يا نه وڃي اهو بعد جو فيصلو آهي پر جهڙي ريت سنڌ ۾
وڏيرا، ڀوتار ۽ اهم شخصيتون پيپلزپارٽي ۾ شامل ٿي رهيون آهن تهڙي ريت هاڻ
پيلپلزارٽي جو سمورو ڌيان پنجاب ۽ ڪي پي تي هوندو، ڇاڪاڻ ته پيپلزپارٽي جي مخالف
هن وقت تائين ڪا ٻي پارٽي پيدا نه ٿي سگهي آهي جيڪا پيپلزپارٽي سان مقابلو ڪري
سگهجي. فنڪشنل ليگ جو اهم اڳواڻ امتياز شيخ سميت ٻيا به اهم اڳواڻ پارٽيون ڇڏي
پيپلزپارٽي ۾ ڪامياب ٿي رهيا آهن.
هڪ طرف سنڌ ۾
مڪاني کاتن واريون چونڊون ڪرايون ويون ته ٻي طرف وري انهن کي اختيار نه پيا ڏنا وڃ
پر افسوس جو پيپلزپارٽي طرفان مسئلي کي حل
ڪرڻ لاءِ ڪو به قدم نه کنيو وڃي. 27 ڊسمبر جي جلسي ۾ آصف علي زرداري جي خطاب مان
لڳي رهيو آهي ته آصف علي زرداري هن ڀيري
چونڊن ۾ ڪامياب ٿيڻ لاءِ هن وقت کان ئي پنهنجيون مصروفيتون تيز ڪري ڇڏيون آهن.هڪ
طرف پيپلزپارٽي ۾ اهم شخصيتون شامل ٿي رهيون آهن ته ٻي طرف وري رينجرز به آصف علي
زرداري جي ويجهي دوستن خلاف ڪارروايون شروع ڪري ڇڏيو آهن، جڏهن ڪراچي ۾ رينجرز
ڪارروايون شروع ڪيون هيون ته ان وقت جي سيد قائم علي شاهه سنڌ جو وڏو وزير هو ۽ هو
بيان ڏيندو هو ته کيس خبر ئي نه ٿي پئي ته ڪراچي ۾ جيڪو آپريشن ٿي رهيو آهي ان جو
ڪپتان ڪير آهي ۽ پ پ اڳواڻن طرفان رينجرز جي ڪاررواين تي به ڳڻتي ظاهر ڪئي ويندي
هئي. ايتري قدر جو رينجرز جي اختيارن جي مدي ۾ واڌ ۾ تمام گهڻو سوچيو ويندو هو،
بهرحال هن وقت به رينجرز جون ڪارروايون جاري آهن، جڏهن آصف علي زرداري ڏيهه واپس
پهتو هو تڏهن به رينجرز سندس ويجهي دوست جي آفيس تي ڇاپو هنيو هو ۽ اتان هٿيار به
هٿ ڪرڻ جي دعويٰ ڪئي وئي هئي. جڏهن رينجرز اهڙي ڪارروائي ڪئي ته پ پ اڳواڻ اهو ئي چئي رهيا هئا ته رينجرز کي ڪا
به ڪارروائي ڪرڻ کان اڳ وڏي وزير کي ٻڌائڻو پوندو،
وڏي وزير سيد
مراد علي شاهه ته اهو چيو ته هو اختيار اورنگهائيندڙن کي برداشت نه ٿو ڪري سگهي. جيڪڏهن
ڏٺو وڃي ته اليڪشن کان اڳ ئي پيپلزپارٽي آءِ جي سنڌ اي ڊي خواجا کي به هٽائي ڇڏيو
آهي ۽ ان جي حمايت وفاق به ڪري رهي آهي ته کيس جبري طور هٽايو ويو آهي پر پيپلزپارٽي
طرفان بيان ڏنا ويا ته جيڪڏهن اي ڊي خواجا ايڏو ئي ڀلو آهي ته کيس پنجاب جو آءِجي
ڇو نه ٿو بڻائي وڃي. جيڪڏهن 27 ڊسمبر تي ٿيل اڳوڻي صدر آصف علي زرداري ۽ پ پ
چيئرمين بلاول ڀٽي زرداري جي خطابن تي نظر
ڦيرائينداسين ته خبر پوندي ته ٻنهي پي ءُ پٽن هاڻ موجوده پارلياماني سياست ڪرڻ جو
حتمي فيصلو ڪري ورتو آهي ۽ بلاول ڀٽو زرداري طرفان ڪارڪنن کي سياسي لانگ مارچ ڪرڻ
لاءِ تيار رهڻ جي هدايت به ڪئي وئي آهي،
چيئرمين بلاول ڀٽو زرداري پنهنجي 27 ڊسمبر تي ٿيل خطاب ۾ چيو هو ته چار
مطالبا مڃرائڻ لاءِ سڄي ملڪ جو هودورو ڪندو. سندس اهو به چوڻ هو ته عوام تيار رهي،
غاصبن جو قبضو ختم ڪرائڻ هو وڃي رهيو آهي. بلاول ڀٽو زرداري وڌيڪ چيو ته بينظير
ڀٽو وقت ملڪ ٽٽڻ وارو هو، سنڌ جي راڻي کي کسيو ويو، سنڌي ۽ ٻيا صوبا هڪ ويڙهه لاءِ
تيار رهن ۽ هو سنڌ راڻي شهيد بينظير ڀٽو جي قتل جو پلان وٺڻ لاءِ نڪتو آهي. پ پ
چيئرمين بلاول ڀٽو زرداري اهو به چيو ته ڪابينا هڪ دهشتگرد کي به شامل ڪيو
ويو آهي. جڏهن ته آصف علي زرداري چيو
ته بلاول جيڪي به مطالبا ڪيا آهن ۽ اهو سندس جمهوري حق آهي.
هاڻ ڏسڻو اهو آهي ته پيپلزپارٽي ڪهڙي ريت پنجاب ۽ ٻين
صوبن پنهنجا پير ڄمائيندي ۽ ڪهڙي ريت پنجاب کي پ پ جو قلعو بڻائيندي، اهو ته هاڻ
وقت ئي ٻڌائندو، ڇاڪاڻ ته ماضي جي ڀيٽ پنجاب جون حالتون وڌيڪ تبديل ٿي چڪيون آهن ۽
نواز ليگ لاءِ به پنجاب ۾ وڏا چئلنجز موجود آهن، جيتوڻيڪ ڪجهه عرصي کان خالي ٿيل
تڪن تي نواز ليگ جا اميدوار ڪامياب ٿي رهيا آهن پر هن ڀيري جون مختلف هونديون ۽
پنجاب ۾ سڀ کان وڌيڪ ووٽ نواز ليگ کڻڻ ۾ ڪامياب نه ٿيندي ۽ پيپلزپارٽي سنڌ ۾ واحد
پارٽي هوندي جيڪا ووٽ کڻڻ ۾ ڪامياب ٿي ويندي. ڇاڪاڻ ته هتان جون اهم شخصيتون ته
پيپلزپارٽي ۾ شامل ٿي چيڪون آهن، باقي رهي ڳالهه پنجاب جي ته اتان جا چوڌري صرف پي
ٽي آءِ ۽ نواز ليگ ۾ ئي شموليت اختيار ڪري رهيا آهن ۽ پيپلزپارٽي ڏينهون ڏينهن
پنجاب سميت ٻين صوبن ۾ ناڪام ٿيندي پئي وڃي.
Tuesday 27 December 2016
سنڌ طاس معاهدو ٽوڙڻ جون تياريون
صاحب خان ڀٽي
گذريل ڪيتري عرصي کان ڀارت سرحدي ڀڃڪڙي ڪري رهيو آهي
جنهن سبب ڪيترائي معصوم شهري شهيد ٿي چڪا آهن ۽ ڪيترن جا گهر ڊهي پٽ به ٿي ويا
آهن، ڪڏهن ڀارت سرجيڪل اسٽرائيڪ جي دعويٰ ڪندو آهي ته ڪڏهن وري پاڪستان تي پٺاڻ
ڪوٽ جهڙن حملن جا الزام لڳائيندو آهي پر ان باوجود ڀارت ڪي به ثبوت گڏيل قومن ۾ فراهم نه ڪري سگهيو آهي، گڏيل قومن جي اجلاس
۾ به پاڪستان طرفان والاريل ڪشمير ۾ ڀارتي جارحيت جا ثبوت ته پيش ڪيا ويا پر ڀارت
جيڪي به الزام لڳايا اهي پيش نه ڪري سگهيو، هڪ طرف ڀارت ڳالهين جي آڇ ڪندو آهي ته
ٻي طرف وري اهڙا بيان به ڏيندو آهي جنهن سان حالتون بهتر ٿيڻ بدران ويتر خراب ٿي
وينديون آهن، ايل او سي تي به ڀارتي فوج طرفان جارحيت جو سلسلو هلندڙ آهي جنهن جو
پاڪ فوج طرفان ڀرپور جواب ڏنو ويندو آهي پر هاڻ ڀارت سرحدي ڀڃڪڙي جي حد پار ڪندي
سنڌ طاس معاهدي کي ٽوڙڻ جو فيصلو ڪري ڇڏيو آهي.
ڀارت جي اهڙي فيصلي سبب هن ملڪ هڪ ڀيرو ٻيهر بي چيني
پکڙجي وئي آهي ڇاڪاڻ ته هڪڙو ته هن ملڪ ۾ پاڻي جي ورهاست تي سمورن صوبن ۾ اختلاف
آهن ته ٻيو وري ڊيم به هن ملڪ ۾ نه ٺاهيان ويا آهن، جتي ڊيمن جي ضرورت آهي اتي
ڊيمن ٺاهڻ کان لنوايو پيو وڃي ۽ جتي ڊيم ٺاهڻ تي سڀني کي اعتراض آهن اتي ڊيمن جو
راڳ ڳايو پيو وڃي ۽ سمورا وسيلا ڪتب آندا پيا وڃن، هڪ ته هن ملڪ گيس، پيٽرول ۽
قيمتي ڪوئلو موجود آهي پر ان باوجود سڄو
زور هڪ ئي صوبي اندر ڊيم ٺاهڻ جا فيصلا
ڪيا پيا وڃن، جنهن سبب صوبن کي اعتراض ته ٿيندا، جيڪڏهن سمورن صوبن کي برابري جا
حق ملن ها ته ڊيمن تي اختلاف نه ٿين ها، ٿر ۾ ڪوئلو نڪرڻ باوجود اتان جا ماڻهو
پاڻي ڍڪ جي ترسي رهيا آهن جن کي ملڪ جي قيام کان وٺي هن وقت تائين صاف پاڻي نه ملڪ
سگهيو آهي، بهرحال اهو هن ملڪ جو اندروني معاملو آهي پر ڀارت طرفان هاڻ جيڪي آبي
جارحيت جو فيصلو ڪيو ويوآهي ان هڪ ڀيرو ٻيهر هن ملڪ جي عوام ۾ بي چيني پکيڙي ڇڏي
آهي.
ڀارتي وزيراعظم نريندڙ مودي وزارتي ٽاسڪ فورس جوڙي
ڇڏيو آهي، جڏهن ته حڪم به جاري ڪيا ويا آهن ته سنڌ طاس جو جائزو به ورتو وڃي. ايتري
قدر جو نريندر مودي پاڪستان طرف ويندڙ پاڻي جو مقدار گهٽائڻ لاءِ الهندي ۽ اڀرندي
درائن تي ڪنٽرول جو حڪم ڏنو آهي. ڪشمير ۾ سنڌو، جهلم ۽ چناب تي به رٿائون
جوڙڻ تي ڀارت طرفان غور ڪيو پيو وڃي، ٻڌڻ
۾ آيو آهي ته ڀارت دريائن جو رخ موڙي رٿائون جوڙڻ جون تارين ۾ مصروف ٿي ويو آهي
جيڪو پاڪستان ۽ سنڌ لاءِ وڏو هاڃيڪار آهي، جيڪڏهن ڀارت سنڌ طاس معاهدو ٽوڙيو ته هن
ملڪ ۾ پاڻي جي کوٽ تمام گهڻو وڌي ويندي، خبر نه ٿي پئي ته ڀارت سرحدي ڀڃڪڙي
کانپوءِ هاڻ سنڌ طاس معاهدو ڇو ٽوڙي رهيو آهي، هي معاهدو ڪو هاڻ ته نه ٿيوآهي نه،
هي معاهدو 50 سالن کان به وڌيڪ پراڻو آهي.
جيتوڻيڪ ڀارتي وزيراعظم وزيرن جي اجلاس جي صدارت ڪندي
ٽاسڪ فورس جوڙڻ جو فيصلو ڪري ڇڏيو آهي، جنهن جي سربراهي ناڻي واري وزير ارون جيٽلي
کي ڏني وئي، جنهن ۾ قومي سلامتي جو مشير اجيت ڍول ۽ ٻيا سينيئر وزير شامل هوندا، پر
اهو ڪئين ممڪن ٿي سگهي ٿو ته 50 سالن کان وڌيڪ پراڻي معاهدي کي هڪدم ٽوڙيو ويندو،
ڇاڪاڻ ته ڀارت مختلف وقتن تي پاڪستان سان لڳاپا خراب ڪندو رهيو آهي پر ان باوجود ڀارت ڪڏهن به آبي جارحيت جو فيصلو نه ڪيو آهي پر
هاڻ سرجيڪل اسٽرائيڪ ۽ ڪشمير معاملي تي ڀارت ايترو ته ڏمرجي پيو آهي جو هو پراڻا
معاهدا ختم ڪري رهيو آهي جنهن سان ٻنهي
ملڪن کي نقصان پهچندو. جيتوڻيڪ پاڪستان جي ناڻي واري وزير اسحاق ڊار عالمي بئنڪ کي
خط لکي سنڌ طاس معاهدي بابت اعتراض واريا آهن ۽ چيو آهي ته ٽياڪڙي جو عمل روڪڻ سان
پاڪستان جا حق متاثر ٿيندا ۽ مفادن کي به نقصان پهچندو.
جيڪڏهن ڏٺو وڃي ته سنڌ طاس معاهدو 60 جي ڏهاڪي ۾ ٿيو
هو جنهن تحت پاڪستان اڀرندڙ درائن ستلاج، راوي ۽ بياس جا پاڻي وارا حق ڀارت حوالي
ڪيا هئا ۽ سنڌو سميت اولهندي درائن تي پاڪستان جو حق تسليم ڪيو ويو هو، هونءَ ته
اسحاق ڊار سميت ٻين به ڪيترن ئي ليکڪن ۽ اديبن سنڌ طاس معاهدو ٽوڙڻ واري فيصلي ته
به ڳڻتي ظاهر ڪئي هئي.جيڪڏهن ڀارت طرفان آبي جارحيت جو فيصلو ڪيو ويو آهي ته ان
سان تمام گهڻيون ڏکيائون پيدا ٿي سگهن ٿيون ڇاڪاڻ ته هڪ طرف ڀارت سرحدي ڀڃڪڙي ڪئيهئي
جنهن تي آمريڪا سميت ٻين تي به ڳڻتي ظاهر ڪئي وئي هئي پر هاڻ سنڌ طاس معاهدو ٽوڙڻ
وارو فيصلو ڪيو آهي جنهن سان پاڻي جي کوٽ
پيدا ٿي ويندا، ناڻي واري وزير اسحاق ڊار به جيڪوخط لکيو آهي ان ۾ چيو ويو آهي ته
معاهدي تي ٽياڪڙي تي چيئرمين مقرر ڪرڻ ۾
ضروري دير ڪئي وئي ۽ اهو عالمي بئنڪ جو فيصل پنهنجي فيصلن ۽ اصولن جي خلاف آهي.
هاڻ جڏهن ڀارت سنڌ طاس معاهدو ٽوڙڻ جو فيصلو ڪري ورتو
آهي، تڏهن عالمي بئنڪ کي به قدم کڻڻ گهرجن ته ڀارت پاڪستان جي دريائن جو رخ نه
موڙي ۽ پاڻي نه بند ڪري جنهن سان خطي ۾ حالتون خراب ٿي سگهن ٿيون، سنڌ طاس معاهدي
جي ڀڃڪڙي سان ٻنهي ملڪن کي نقصان پهچندو ۽ خطي تي به ان جا منفي اثر پوندا، تنهن
لاءِ ضروري آهي ته عالمي طاقتن کي ڀارت کي اهڙي ڪڌي قدم کان روڪڻ گهرجي جنهن سان
خطي جو سڪون برباد ٿئي، جيڪڏهن فوري طور تي عالمي طاقتن ڀارت جي آبي جارحيت واري
قدم جي مخالفت نه ڪئي ته پوءِ خطي جي جيڪي به صورتحال ٿي ان جا ذميوار به پوءِ
عالمي ڌريون ئي هونديو.هڪ طرف ڀارت جو سرحد وٽ جيڪو سلوڪ رکيو ويٺو آهي ان مان اهو
اندازو لڳائي سگهجي ٿو ته جيڪي به حڪم نريندر مودي اجلاس ۾ ڪري چڪو آهي ان تي عمل
ٿيڻ به شروع نه ٿي ويو هجي،
جيڪڏهن ائين
آهي ته اها وڏي فڪر جوڳي ڳالهه آهي، سعودي عرب، چين، ايران، آمريڪا ۽ ٻين ملڪن کي ڀارت
طرفان سنڌ طاس معاهدي ٽوڙڻ واري فيصلي تي ڌياڻ ڏيڻ گهرجي ۽ ڀارت کي پاڪستان جي
دريائن جو رخ موڙڻ کان پاسو ڪرايو وڃي ته جئين ٻنهي ملڪن جو عوام سک جو ساهه کڻي سگهي ۽ اهو تڏهن ئي ممڪن
ٿي سگهي ٿو جڏهن عالمي عدالت سنڌ طاس معاهدو ختم ڪرڻ واري ڀارتي فيصلي تي ڌيان ڏئي
۽ آبي جارحيت جي ڌمڪي تي نوٽيس وٺي ڇاڪاڻ
ته ڀارت ته هو سرحد وٽ دهشتگردي ڪندو رهيو آهي پر پاڻي دهشتگردي ڀارت سميت سڄي خطي
لاءِ وڏي نقصانڪار ثابت ٿي سگهي ٿي ۽ عالمي عدالت کي ڀارت کان فوري طور تي جواب به
طلب ڪرڻ گهرجي ته آخر 1960ع ۾ طئي ٿيل معاهدي کي ڇو پيو ٽوڙيو وڃي ۽ پاڪستان جي
دريائن جو رخ ڇو موڙڻ جي سازش ٿي رهي آهي، پاڪستان جي سياسي ڌرين کي هن اهم مسئلي
تي هڪ هنڌ گڏ ٿيڻ گهرجي ته جئين بار بار ڀارت جيڪو سنڌ طاس معاهدو ٽوڙڻ جا اعلان
ڪري رهيو آهي ان کي ڀرپور جواب ڏنو وڃي.
Subscribe to:
Posts (Atom)